zaterdag 31 december 2011

Sandro Veronesi - XY



In XY zijn er twee hoofdpersonen: de priester Don Ermete (Y) en de psychiater Giovanna Gassion (X). Zij raken elk op hun eigen manier betrokken bij een gebeurtenis die plaats vindt in het berggehuchtje San Giuda (Sint Judas, de heilige van de hopeloze gevallen): op een slechte winterochtend worden er net buiten het dorp tien lijken gevonden, die allemaal op een andere manier om het leven blijken te zijn gekomen. DNA van een elfde persoon wordt gevonden, maar zonder dat er van deze persoon een lijk aangetroffen wordt. De politie staat voor een raadsel.

Don Ermete is de priester van de parochie van San Giuda. Omdat hij een van de drie dorpsbewoners is die de vreselijke vondst doen, wordt hij door de politie verdacht. Na een aantal weken dagelijks ondervraagd te zijn, biecht de onderzoeksleider aan hem op dat de politie uit wanhoop alle lijken onthoofd heeft om er een terroristische aanslag van te kunnen maken. Daarna wordt de man vrijgelaten. Terug in het dorp merkt hij dat hij door de rest van de dorpelingen met argwaan bekeken wordt: waar was hij toen ze hem zo nodig hadden? In de dagen daarna valt hem op dat allerlei psychische kwalen van zijn parochianen de kop opsteken. Daarom roept hij de hulp in van dokter Gassion.

Giovanna Gassion heeft het net uitgemaakt met haar vriend en probeert haar leventje weer op te bouwen. Haar ex-vriend kan moeilijk afstand houden en na het bloedbad van San Giuda wordt hij voor Giovanna ook weer interessant, want hij zit in het onderzoeksteam. Zij weet dus al wat er allemaal mis gaat tijdens het onderzoek en voor welke oplossing er is gekozen.
Raadselachtig is voor haar het feit dat een litteken van lang geleden in de nacht van het bloedbad weer is open gegaan. Het kan voor haar niet anders dan dat deze twee zaken samenhangen. Als don Ermete haar vraagt hem te helpen, aarzelt ze dan ook geen moment en verhuist van de ene op de andere dag naar het afgelegen San Giuda.

Dan begint er een 'strijd' tussen geloof en wetenschap: is wat er gebeurde gewoon niet te verklaren en moet je de oorzaak zoeken in het Hogere of moet je net zo lang graven tot je de boel wetenschappelijk kunt verklaren? Als iemand eenmaal uitspreekt dat hij of zij een bepaalde versie gelooft, dan moet je sterk in je schoenen staan om iets anders te durven beweren.

Prachtig boek, met interessante (rare!!) personages, een goed verhaal (al draait het daar dus niet eens zo erg om), en vooral veel open eindjes waarmee je nog heerlijk blijft zitten. Zodat het boek je na afloop nog stevig bezig houdt.

woensdag 28 december 2011

Barbara Trapido - The travelling hornplayer



De gedichtenreeks van Wilhelm Müller 'Seventy-seven poems from the posthumous papers of a travelling hornplayer' vormt de basis voor deze roman van Trapido. Daarnaast heeft Trapido voor de roman de gedichtenserie Die schöne Müllerin gebruikt, waarvan de gedichten door Schubert op muziek gezet zijn.

Het verhaal
Het boek is in twee delen verdeeld, waarin het eerste deel over de levens van de drie hoofdpersonen gaat vóór de dood van Lydia en het tweede deel over hun levens ná de dood van Lydia.

De studente Lydia schrijft een scriptie over de gedichten van Müller. In het eerste hoofdstuk vertelt haar zus Ellen over hun gezamenlijke jeugd, waarin ze samen hun vader probeerden op te vrolijken nadat hun moeder het gezin verlaten had. Tot Lydia op een dag zomaar onder een bus terecht komt. Als titel van het hoofdstuk fungeert dit lied van Schubert.

Het tweede hoofdstuk is geschreven vanuit het perspectief van Jonathan Goldman, de schrijver, die Lydia helpt met haar scriptie. Hij vertelt vooral over zijn huwelijk met Katherine en haar opofferingen om hun zeer dyslectische dochter Stella (The Nuisance Chip, gezellig als je je dochter zo noemt) iets bij te brengen. Opofferingen die haar van een spannende jonge vrouw in een sloof veranderen. Waardoor hij de verleiding om een rustige schrijfplek in Londen te vinden en een relatie te beginnen met Sonia, een provocatieve onderzoekster aan de Universiteit van Londen, niet kan weerstaan. Sonia vindt de brief waarin Lydia vraagt om hulp met haar scriptie en plaagt Jonathan er vreselijk mee: het is overduidelijk de brief van een verliefde puber. Luister ondertussen naar dit lied van Schubert.

In het derde hoofdstuk ontmoeten we Stella, de dochter van Jonathan Goldman. Ze is zwaar dyslectisch en daardoor wordt ze als achterlijk beschouwd. Tot ze zichzelf op een bijzondere manier leert lezen. En vooral: tot ze cello leert spelen. Daar blijkt ze in uit te blinken. Ze gaat naar het conservatorium in Edinburgh, waar ze een buitengewoon hartstochtelijke relatie krijgt met de jonge kunstenaar Izzy, een van de huisgenoten van Ellen uit het eerste hoofdstuk. Stella is zijn muze, althans, tot hij een andere muze aan de haak slaat. Als ze daarachter komt, gaat ze naar de Londense flat van haar vader. Daar komt ze erachter dat die haar moeder bedriegt. Ontgoocheld vlucht Stella terug naar Edinburgh, waar Pen, de derde huisgenoot van Ellen, haar opvangt. Pen neemt haar mee naar zijn exorbitant rijke en streng katholieke familie. De titel van het hoofdstuk verwijst naar dit lied van Schubert.

Ook het vierde hoofdstuk draait om Stella. Stella blijkt zwanger van Izzy, en bij de eerste controle krijgt ze ook te horen dat hij haar met HIV besmet heeft. Ondanks het besmettingsgevaar besluit ze om de baby te houden. Pen biedt aan om met haar te trouwen en het kind op te voeden als ware het het zijne. Pen en Stella hebben geen echt huwelijk: Pen is als jongen zwaar misbruikt in het katholieke jongensinternaat waar hij op school zat en is daardoor ernstig gestoord in zijn seksuele ontwikkeling. Stella krijgt een dochtertje. Overigens heeft Stella alle banden met haar ouders en met Izzy verbroken: ze wil en kan hen niet onder ogen komen. De titel verwijst naar dit lied van Schubert.

In het vijfde hoofdstuk keren we terug naar Jonathan (bijpassende muziek van Schubert hier te beluisteren), in het zesde naar Ellen (luister hier naar de muziek van Schubert). En komen we erachter wat er nou precies met Lydia gebeurd is en hoe de verschillende personen aan het gebeuren hebben 'bijgedragen'. In het zevende en laatste hoofdstuk vormt een galadiner het decor voor de reünie van iedereen. Een confrontatie met datgene dat er gebeurd is, en een blik op de toekomst. Bij het laatste deel hoort dit lied van Schubert.

Wat een prachtig boek. In het vierde hoofdstuk begon ik het allemaal wat té dramatisch te vinden. Maar gelukkig weet Trapido een tranentrekker van jewelste (Stella zwanger en HIV-positief) om te buigen naar een mooi en ontroerend einde. Knap hoe ze het loodzware van rouw, wroeging en schuldbesef weet te behandelen zonder dat het één groot tranendal wordt.

Leuk ook hoe de schrijfster de titel terug laat komen: de roman die Jonathan schrijft heet: Have horn, will travel, en de leuke Oostenrijker die Ellen ontmoet die ze van vroeger kent als Hubert, de hoornspeler. Ik heb zojuist de liederen van Schubert opgezocht en beluisterd, dat voegt echt wel wat toe aan de beleving van het boek. Vandaar dat ik er linkjes naartoe heb opgenomen in dit leesverslag.

dinsdag 13 december 2011

Carlos Fuentes - Apollo en de hoeren



Een serie verhalen over verovering: van Zuid-Amerika door de conquistadores, van Spanje door de Romeinen, van het paradijselijke eiland waarop Columbus gestrand is door Japanse projectontwikkelaars geconfisceerd wordt. Mooi!

Wat me trouwens wel verbaast is dat de bundel die origineel El naranjo (de sinaasappelboom) heet, in het Nederlands Apollo en de hoeren heet, voor mij het minst aansprekende verhaal uit de bundel over een man die met een aantal hoertjes de zee op gaat en daar tijdens de seks sterft. De originele titel slaat namelijk op de hele bundel, waarin de sinaasappelboom en zijn vruchten in elk verhaal een (meer of minder) belangrijke rol spelen.

vrijdag 25 november 2011

Rick Riordan - Percy Jackson en de Olympiers - De laatste Olympiër



In 'De laatste Olympier' maken Percy en zijn halfgodvrienden zich op voor de laatste strijd tegen de titanen en hun handlangers. Lekker vlot geschreven en met spectaculaire gevechten in hartje New York, maar voor mij is de sjeu van deze serie er nu wel af. Dat Rick Riordan aan het eind de mogelijkheid open laat dat er nog meer delen volgen, vind ik daarom jammer. Het is mooi geweest.

zaterdag 19 november 2011

Gustaaf Peek - Ik was Amerika



Prachtige roman, dit "Ik was Amerika" van Gustaaf Peek!

Het verhaal
De Nederlander Dirk vecht voor de Duitsers in het noorden van Afrika als hij gevangen genomen wordt door de Amerikanen. Eenmaal in de States wordt Dirk als krijgsgevangene in Texas tewerkgesteld op een katoenplantage. Daar sluit hij vriendschap met de zwarte Harris en wordt hij verliefd op diens zus Cicely, die tussen de middag de lunch komt brengen. In het kamp blijft hij een buitenbeentje: de Hollander die bovendien met zwarten optrekt.
Vijfendertig jaar later reist Dirk in zijn eentje door de States. Dat het leven van een Nederlander die voor de Duitsers vocht niet gemakkelijk is, blijkt uit het feit dat de vrouw van Dirk op 4 mei altijd de gordijnen sluit.
Derde persoon in het boek is een jonge vrouw, Jennifer. Zij is assistent-makelaar, die stiekem in de huizen die te koop staan bivakkeert.

Zonder zaken te verklappen kan ik niet zoveel meer over de inhoud van het boek prijsgeven. Je moet het gewoon maar zelf lezen en ervan genieten.

dinsdag 15 november 2011

Kate Atkinson - One good turn



De tweede Jackson Brodie van Kate Atkinson is weer erg genieten. Dit keer is Jackson, die zich met behulp van de nalatenschap van iemand uit het eerste deel heeft kunnen terugtrekken in Zuid-Frankrijk, bij zijn vriendin Julia in Edinburgh. Zij speelt mee in een van de obscure voorstellingen van het jaarlijkse theaterfestival in die stad.

En natuurlijk raakt Jackson betrokken bij een raar zaakje: een man wordt aangevallen op straat, het lijk van een Russisch schoonmaakster strandt aan zijn voeten aan maar spoelt weer weg voor hij de politie heeft kunnen alarmeren, een verlopen presentator wordt vermoord in het huis van een schrijver en een overspelige vastgoedmagnaat die op het punt staat opgepakt te worden voor fraude 'verdwijnt'... Aan Jackson de taak om, zonder de politie voor de voeten te lopen, al deze losse puzzelstukjes in elkaar te laten passen.

Heerlijk heerlijk. Ik verheug me al op het derde Brodie-boek, When will there be good news.

woensdag 2 november 2011

Jan Siebelink - Torticollis



Twee broers, Paul en Daniel. Tussen de jongens heerst een op het eerste gezicht gezonde broederlijke concurrentie. Paul is erg verliefd op Lise, het vriendinnetje van Daniel, maar hij zorgt ervoor dat zij voor Daniel kiest. Paul is de mooie jongen, Daniel de intelligente en brave zoon. Terwijl Daniel zorgt voor hun stervende vader, is Paul de hort op.
In de liefde blijft het aanmodderen voor Paul. Na Lise kan hij geen echte liefde meer vinden. Hij vraagt zich af of hij misschien homofiel is, zo trekt de aanblik van bloot mannenvlees hem aan. Maar consumeren doet hij dat gevoel niet. Wel gaat hij met de vrouw van zijn collega Bobby collega op de school waar hij werkt, Jetty, naar bed en laat haar vervolgens keihard vallen. Want Bobby, die kent hij al zijn hele leven. Als jochies zijn Bobby en hij niet in staat geweest hun vriendje Pietje te kunnen redden van de verdrinkingsdood, dat bindt hen.

Paul leidt aan een zeldzame aandoening, torticollis genaamd, oftewel een chronische stijve/scheve nek. Wat precies de oorzaak is geweest, is onduidelijk. Zelf karakteriseert Paul het als "onmacht van de ziel" (p.55), en "verdrongen tranen" (p.60). Als hij al flink op leeftijd is, stelt de arts een slaapkuur voor, zodat de spieren die zijn nek scheef trekken zich zullen ontspannen en de torticollis zal verdwijnen. En lees je een conversatie tussen Lise en Daniel, waarin zij zeggen dat Paul nooit akkoord had moeten gaan met die slaapkuur. Dat ze al een gevoel hadden dat het mis zou lopen. Wat en hoe en wanneer, dat kom je als lezer niet te weten...

Op zich mooi geschreven, maar te fragmentarisch. In het dunne boekje wil Siebelink te veel kwijt, te complexe personages presenteren, teveel gebeurtenissen. Torticollis zou een prima uitgangspunt voor een langere roman kunnen zijn.

zondag 30 oktober 2011

Roald Dahl - Boy - Tales of Childhood



In vier delen vertelt Roald Dahl verhalen over zijn jeugd. Elk deel beslaat een periode die hij op een bepaalde school door brengt. Verhalen over akelig strenge meesters, over kattenkwaad uithalen met klasgenootjes, over kostschoolpesterijen. Leuk om te lezen want je ziet direct waar Dahl inspiratie voor veel van zijn boeken en verhalen voor zowel kinderen als volwassenen gevonden heeft. Maar ken je Dahl er nu beter door als mens, leer je meer over dat wat hem beweegt? Bewoog, moet ik natuurlijk zeggen... Nee, dat niet. Het zijn vooral leuk lezende verhaaltjes. Echte "tales of childhood". In die zin vond ik het een beetje tegenvallen, ik had toch gehoopt de persoon Dahl beter te leren kennen.

woensdag 26 oktober 2011

Emma Donoghue - Room



Om in één ruk uit te lezen!

Het verhaal
In Room vertelt de 5-jarige Jack over het leven dat hij leidt met zijn moeder. Ze wonen samen in één kamer, Room, waar ze hun dagen doorbrengen met knutselen, gymnastische oefeningen, eten en televisie kijken. Al snel wordt de lezer duidelijk dat ze gevangen gehouden worden. 's Avonds slaapt Jack in de kledingkast, zodat hij veilig is voor 'Old Nick', de man die vrijwel elke avond om 21 uur de elektronisch verzegelde deur opent om 'het bed te laten kraken'. De moeder van Jack doet er alles aan om haar zoontje te beschermen en, binnen de mogelijkheden die Room biedt, Jack zoveel mogelijk te leren. Maar dan gebeurt er iets waardoor het duidelijk is dat Jack en zijn moeder zullen moeten ontsnappen om te kunnen overleven.

Huiveringwekkend, deze roman. Juist doordat het perspectief van Jack gekozen is, mijn zijn simpele taal (nog beperkter doordat hij geen weet heeft van de buitenwereld), worden het gegeven (opgesloten leven) en de dilemma's van de moeder van Jack nog indringender.

V

E

R

K

L

A

P

P

P

E

R

Hoe schrijnend, als ze eindelijk weten te ontsnappen en de moeder zich laat interviewen om geld te verdienen om te de hulp te kunnen betalen die zij en Jack na hun jarenlange opsluiting nodig hebben, zich het volgende tafereel ontvouwt:

"OK then," says the woman (de interviewster), with another of her wide smiles that's fake like a robot's. "There's something I'd like to return to, if I may. When Jack was born - some of our viewers have been wondering whether it ever for a moment occurred to you..."
"What, put a pillow over his head?"
Is that me Ma means? But pillows go under heads.
The woman waves her hand side to side. "Heaven forbid. But did you ever consider asking your captor to take Jack away?"
"Away?"
"To leave him outside a hospital, say, so he could be adopted. As you yourself were, very happily, I believe."
I can see Ma swallow. "Why would I have done that?"
"Well, so he could be free."
"Free away from me?"
"It would have been a sacrifice, of course - the ultimate sacrifice - but if Jack could have had a normal, happy childhood with a loving family?"
"He had me." Ma says it one word at a time. "He had a childhood with me, whether you'd call it normal or not."
"But you knew what he was missing," says the woman. "Every day he needed a wider world, and the only one you could give him got narrower. You must have been tortured by the memory of everything Jack didn't even know to want. Friends, school, grass, swimming, rides at the fair..."
"Why does everyone go on about fairs?" Ma's voice is all hoarse. 'When I was a kid I hated fairs."
The woman does a little laugh.
Ma's got tears coming down her face, she puts up her hands to catch them.

De impliciete beschuldiging dat ze Jack tekort heeft gedaan door hem 'voor zichzelf te houden' breekt Jack's moeder volledig op...

zaterdag 22 oktober 2011

Esther Gerritsen - Superduif



Het verhaal
Bonnie is elf jaar. Een onzeker meiske, enig kind van een ouderpaar op leeftijd, die de hoop al hadden opgegeven ooit een kind te zullen krijgen. Bonnie zit in groep 8, als ze op een ochtend zoals altijd over het tuinhekje springt en daarbij een paar seconden blijft zweven. Niet lang daarna verandert ze met enige regelmaat in een enorme duif, die mensen en dieren in nood redt. Jammer alleen dat er nooit getuigen zijn, waardoor haar transformaties een geheim vormen. Alleen haar vriendinnetje Ine en buurjongen Manuel weten het. Tot Bonnie op de middelbare school een stukje schrijft in de schoolkrant en als Superduif een vaste column krijgt. Dan wordt de druk om geen fouten meer te maken, om iedereen in nood te redden, te hoog. Want de broer van Ine sterft terwijl Bonnie zat te schrijven...

Een prachtig boek: het legt de spanning in pubers tussen 'val vooral niet op, doe normaal, ga op in de grauwe middenmoot' en 'wees vooral bijzonder, zorg dat je uitsteekt boven de grauwe middenmoot' feilloos bloot: beiden combineren is simpelweg onmogelijk! Gerritsen toont waartoe dat zou kunnen leiden. Ontroerend.

dinsdag 18 oktober 2011

Margriet de Moor - De verdronkene



Wat een interessant boek, 'De verdronkene' van Margriet de Moor. Niet briljant geschreven, dan dan weer wel. Maar goed gecomponeerd.

Het verhaal
Armanda haalt haar twee jaar oudere en sprekend gelijkende zus Lidy over om in haar plaats een bezoekje af te leggen aan haar petekind. Het is 31 januari 1953. Lidy raakt vermist tijdens de watersnoodramp en Armanda neemt de plaats in van haar zus: ze trouwt met Sjoerd, de man van Lidy, zorgt voor Nadja, het dochtertje van Sjoerd en Lidy als ware zij haar eigen kind. Neemt zelfs de voorkeuren over van de verdronkene.

Je leest afwisselend het verhaal van Armanda en dat van Lidy. Het verhaal van Armanda gaat met grote sprongen in de tijd vooruit. Je weet als lezer dus al meteen dat Lidy niet terug zal keren van haar Zeeuwse bezoekje. In de hoofdstukken over Lidy leer je wat haar in die rampzalige dagen overkomen is.

De Moor volgt de vijf delen van een klassieke tragedie: er zijn vijf hoofdstukken; in de indeling zie je de volgende fasen:
• expositie: de uiteenzetting van wat voorafgegaan is om wat volgt te kunnen begrijpen;
• intrige: de verwikkeling, de ontwikkeling van een probleem wordt geschetst;
• climax: het opvoeren van de spanning (door het toespitsen van het conflict);
• catastrofe: hoogtepunt van de spanning en het begin van de ondergang van de held;
• peripetie: de beslissende wending en de afwikkeling.

Als je het boek nog niet gelezen hebt, lees dan niet verder want ik gebruik nogal wat

V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

S

In het eerste deel, de expositie, leer je de twee zusjes kennen, neemt Lidy de plek in van Armanda bij het tripje naar Zeeland. Aan het eind van dit eerste deel gaat Lidy in het hotel waar ze zal overnachten naar bed en weten we uit het verhaal van Armanda dat Lidy tot de vermisten behoort.

In het tweede deel, de intrige, wordt het probleem voor beiden duidelijk: Lidy gaat met de mannen die haar auto willen lenen mee en zo wordt de omvang van de dreiging van de storm duidelijk. Aan het eind van het deel breken de dijken door. Het probleem voor Armanda wordt ook duidelijk: iedereen vindt het enorm logisch dat zij de plek van haar vermiste zus inneemt: ze zorgt voor het huis van Lidy en Sjoerd, voor hun kind en, aan het eind van dit deel, ligt ze in Sjoerds armen. Alleen doordat ze gestoord worden

In het derde deel, de climax, zijn Armanda en Sjoerd inmiddels getrouwd want Lidy is officieel doodverklaard. Maar is Armanda nu zichzelf of de reincarnatie van haar zus? Bij Lidy lijkt het allemaal hoopvol, want niet alleen is ze zelf op een zolder terecht gekomen, ze is daar in het gezelschap van anderen. Er is eten, er wordt een baby geboren.

in het vierde deel, de catastrofe, valt het huis waarin Lidy en haar companen schuilen uiteen onder druk van de watermassa, ze verliest hen stuk voor stuk en eindigt moederziel alleen, drijvend in de Noordzee. In het deel over Armanda zijn zij en Sjoerd inmiddels gescheiden. Nadja en Armanda begraven aan het eind van dit deel de resten van een jonge vrouw, die mogelijk Lidy kan zijn geweest, 30 jaar na de watersnoodramp...

in het vijfde deel, de peripetie, ligt Armanda op sterven en in een dialoog met Lidy geeft ze eindelijk toe dat zij Lidy met nogal wat druk over heeft gehaald het tripje in haar naam te maken. Omdat zij, Armanda, graag met Sjoerd naar het feestje wilde, zodat ze met hem kon flirten. En toen haar zusje niet terug kwam, ze niet anders kón dan diens leven over nemen.

Fraai. Jammer dat de Moor en/of een redacteur niet nog nét even wat meer aandacht aan de tekst hebben besteed in plaats van aan de vorm, dan was het boek beslist vier sterren waard geweest. Nu vergeef ik er drie.

maandag 17 oktober 2011

Haruki Murakami - Underground



Underground is een van de weinige non-fictie boeken van de door mij zeer bewonderde Japanse schrijver Haruki Murakami. Hier onderzoekt hij de gifgas-aanval op de metro van Tokyo, uitgevoerd door de leden van de sekte Aum Shinrikyo, op 20 maart 1995. Hij doet dat op drie manieren: in het eerste deel van het boek interviewt hij een flink aantal overlevenden van de gifgas-aanval, omdat hij van mening is dat bij de verslaggeving van de ramp de nadruk veel te veel heeft gelegen op de daders en niet op de slachtoffers. Vervolgens onderzoekt hij de angst en afkeer die hij bij zichzelf en zijn landgenoten waarneemt als ze het over deze sekte hebben: heeft de Japanse psyche invloed op het ontstaan van sektes als deze? Tot slot interviewt Murakami een aantal (oud)leden van de sekte om zijn hypothese over de Japanse psyche te toetsen.

Zeer indrukwekkend en persoonlijk geschreven, dit boek. Je moet het wel met kleine hapjes tot je nemen anders gaan de verhalen van de verschillende slachtoffers (en sekteleden) door elkaar lopen. En dat is zonde want dan verlies je het zicht op de individuen die achter al die verhalen schuil gaan en die Murakami juist zo graag tentoon wil spreiden.

Ik las op de Wikipedia dat David Mitchell's Ghostwritten ook op deze gifgasaanval gebaseerd is. Dat moet ik dus maar snel een keer gaan lezen!

zondag 9 oktober 2011

Marcel van Driel - Superhelden.nl



Het boek Superhelden.nl van Marcel van Driel was de kinderboekenweekkeuze van de jongste spruit. En ik heb het natuurlijk ook even gelezen. Wat een lekker spannend kinderboek is dit!

Het verhaal
Iris, een 13-jarig Nederlands meisje, is een bijzonder kind. Ze heeft een uitzonderlijk geheugen: fotografisch is er niks bij. Nadat haar vader zelfmoord heeft gepleegd, doet ze niets liever dan computerspelletjes spelen. Ze speelt als het boek begint het spel Superhelden.nl. Als ze dat uitspeelt, gebeurt er iets bizars: ze krijgt contact met de mysterieuze Mr. Oz, die haar vertelt dat ze haar broer die op verdenking van terrorisme vast zit in Frankrijk kan bevrijden als ze zijn opdracht uitvoert. Dit is het begin van een avontuur waarin Iris Utrecht redt van een bomaanslag, de verdrinkingsdood ternauwernood overleeft, op een eiland voor begaafde kinderen terecht komt en daar gedrild wordt om de wereld te gaan verbeteren. Alhoewel, verbeteren?

Een snel geschreven, spannend en meeslepend avontuur voor kinderen vanaf een jaar of 11. Heel eigentijds, met zaken als QR-codes en de tsunami in Japan. Zeker ook omdat het spel ook in het echt bestaat. Leuk voor puzzelliefhebbers zoals spruit 5 (en ik!).

Er zit maar een opvallende misser in: de moeder van Iris gaat naar Parijs om haar zoon, de broer van Iris dus, te bezoeken in de gevangenis. Iris beleeft ondertussen het avontuur met de bom. Daarna gaan ze opgewekt met z'n tweetjes op de cruise die Iris zogenaamd gewonnen heeft bij het computerspel. Van de belevenissen van de moeder in Parijs wordt niet gesproken.

zaterdag 8 oktober 2011

Ali Smith - Girl meets boy




Afgelopen mei las ik voor de eerste keer een deeltje uit de Canongate myths serie. Dit is mijn tweede geweest. En weer ben ik razend enthousiast. Nog enthousiaster eigenlijk, want ik kende Ali Smith niet en wat een prachtig boekje heeft zij geschreven!

Girl meets boy is gebaseerd op een van de Metamorfosen van Ovidus, het verhaal van Iphis en Iante. In dat verhaal wordt Iphis als na haar geboorte als jongen opgevoed omdat haar vader gedreigd heeft de baby te zullen doden als het een meisje is. Iphis wordt beloofd aan haar vriendinnetje Iante, van wie ze zielsveel houdt. Natuurlijk is het huwelijk gedoemd te mislukken als uitkomt dat Iphis een meisje is. Gelukkig grijpen de goden in en op de huwelijksdag is Iphis veranderd in een jongen.

Het boekje is verdeeld in vijf delen. Het eerste deel, "I", is geschreven vanuit het perspectief van een van de hoofdpersonen, de Schotse Anthea. Door de smaak van een geroosterde boterham met boter moet ze denken aan een verhaal dat haar grootvader vertelde, over de tijd 'waarin hij een meisje was en verliefd werd op de actievoerster Burning Lily die, verkleed als hijzelf, weet te ontsnappen aan de politie'. Ik snapte niet zo goed waarom het boekje met dit wat verwarrende verhaal begint. Later blijkt het juist enorm passend binnen het thema van het boek: genderverwarring.
Na de boterham gaat Anthea naar het bedrijf (Pure) waar haar zusje haar net heeft binnen gehaald. En zie je haar tot over haar oren verliefd worden op Robin, de actievoerster die onder het pseudoniem Iphis het logo van het bedrijf bekladt.

Het tweede deel, "you", is vanuit het perspectief van de zus van Anthea, Midge, geschreven. Een totaal andere toon, een vogeltje in paniek, met steeds gedachten tussen haakjes. Hoe zij in het werk staat (onzeker), hoe ze door collega's dronken gevoerd wordt en hoe ze vooral niet wil denken aan haar zusje en Robin samen.

Het derde deel, "us", gaat over de liefde tussen Robin en Anthea, geschreven vanuit het perspectief van Anthea. Prachtig hoe hun prille liefde beschreven wordt, met een schitterende vrijscene erin die uit louter omschreven gevoelens bestaat. Hierin leert Anthea ook de mythe van Iphis en Iante kennen.

In het vierde deel, "them", ga je met Midge naar Londen. Ze is door de charismatische baas van Pure gevraagd om deel uit te gaan maken van het kernteam van het bedrijf. Tot Midge erachter komt dat de motieven van de baas helemaal niet zo Pure zijn. Terug in Inverness blijken Robin en Anthea inmiddels op alle publieke gebouwen statements te hebben geklad over vrouwenrechten. Omdat ze daarbij betrapt zijn, zitten ze inmiddels in de cel. Midge besluit hen te helpen.

In het laatste deel, "all together now", komt alles goed: Robin en Anthea trouwen (weliswaar niet in het eggie, want geen van de meisjes wordt zoals Iphis een jongen en het homohuwelijk bestaat helaas nog niet in Groot-Brittannie). Hun statements worden tot stadskunst verheven omarmd als toeristische trekpleister... Een soort 'en ze leefden nog lang en gelukkig'-einde, maar niet te zoet.

Ali Smith volgt de regels van de klassieke tragedie, heel passend bij een boekje dat op een Griekse mythe gebaseerd is :-). Prachtig geschreven!

Ik geef Boy meets girl vier zeer verdiende sterren.

vrijdag 7 oktober 2011

Tjibbe Veldkamp en Kees de Boer - Bert en Bart redden de wereld



Het verhaal
Bert en Bart houden van schietspelletjes. Vooral met de stofzuigerslang en de gootsteenplopper als wapens, waarmee ze Zurghs kunnen verslaan, imaginaire aliens. Hun moeder vindt schietspelletjes "niet lief" en pakt de wapens af. Pas als ze "lief doen" krijgen ze ze terug. Ja, ja, dat wordt dus niks. De jongens verzinnen allerlei ingewikkelde plannen om de wapens terug te krijgen. Maar dan komen de Zurghs om de aarde te vernietigen...

Hahaha, een erg grappig kinderboekenweekgeschenk; ik heb er de hele tijd bij zitten grinniken. Ook de tekeningen zijn geweldig. Veldkamp en de Boer maken dit jaar de kinderboekenweek tot een waar feest!

zaterdag 1 oktober 2011

Lionel Shriver - We need to talk about Kevin



Op 8 april 1999, drie dagen voor zijn 16e verjaardag, doodt Kevin Khatchadourian een aantal van zijn klasgenoten, een leerkracht en een kantinemedewerker. Zijn moeder Eva bezoekt hem elke veertien dagen in de gevangenis. Ze doet verslag van die bezoeken in brieven aan haar man Franklin, met wie ze overduidelijk niet meer samen is. Daarnaast zijn haar brieven gevuld met haar visie op het levensverhaal van Kevin.
Hoe ze lang twijfelde of ze wel een kind wilde, verknocht als ze was aan het leven als reisboekenschrijfster. Hoe Kevin als baby de boel bij elkaar krijste, zo erg dat elke hulp al snel weg wilde, hoe zij dus (!) maar thuisblijfmoeder werd, hoe ze het huis dat Franklin voor het gezin uitkoos haatte, welke problemen Kevin allemaal veroorzaakte in de omgang met spullen en mensen. En hoe dat alles onvermijdelijk uitmondde in de slachtpartij vlak voor zijn 16e verjaardag.

Heel knap is hoe je Eva in het begin een zeurpiet vindt, waarna je als lezer met haar mee kan gaan in haar beschrijving van Kevin. En hoewel je in je achterhoofd weet dat het slechts het beeld van Eva is, weet je dat er iets ernstig mis is met Kevin (anders vermoord je niet zomaar een flink aantal mensen).

Kan een kind slecht geboren worden? Of is een kind per definitie goed en wordt het slecht door wat hem/haar overkomt, in het nest waarin het opgroeit of daarbuiten. Huiveringwekkend gegeven, mooi uitgewerkt. Al had ik de clou al snel door. Of is dit ook een verklapper?

maandag 26 september 2011

Kathryn Harrison - De weg naar Santiago de Compostela



Als wandelaar vind ik het altijd leuk om te lezen over andermans/vrouws wandelervaringen. Dacht ik. Want Kathryn Harrisons 'De weg naar Santiago de Compostela' bekoorde me helemaal niet. Ze beschrijft de drie ervaringen die ze met de Camino heeft, voor lopers toch wel een beetje dé tocht der tochten. Maar niet voor haar.

Haar eerste kennismaking is bij toeval, als ze 7 maanden zwanger in Burgos is en daar de markeringen van de Camino ontdekt. Impulsief en totaal onvoorbereid loopt ze een eindje de stad uit, tot harde buiken haar verder lopen beletten. Zeven jaar later keert ze terug en loopt dan het laatste deel van de route. Ook nu is ze slecht voorbereid, slaat ze eigenwijs de raadgevingen van mensen die ze ontmoet in de wind en schrijft ze vooral over de ontberingen die de loper op de weg der wegen moet ondergaan: blaren, slecht sanitair en dito maaltijden, drukte. Zo zijn haar schoenen tot op de draad versleten na 200 km, sorry hoor, maar mijn schoenen hebben al heel wat meer kilometertjes afgelegd en zijn nog lang niet op!
Ook bij haar laatste bezoek, waarin ze met haar 12-jarige dochter het begin van de route loopt, is ze weer bijzonder slecht voorbereid, slaat ze terwijl ze nota bene met een kind loopt de raad en hulp af en klaagt ze er een potje op los. Dit deel heeft Harrison overigens als eerste deel in het boek gebruikt, want ze beschrijft de verschillende etappes die je vanaf de start loopt (en dat is bij haar dus niet chronologisch).

Kathryn Harrison beschrijft haar Camino-ervaringen louter vanuit logistiek oogpunt. Vrijwel niets over wat er in haar omgaat terwijl ze de kilometers onder haar voeten door laat glijden. De spirituele kant van de pelgrimage naar Santiago de Compostela komt amper aan bod. Even raakt ze eraan als ze bij het eindpunt naar de mis gaat. Maar ook dan moet er weer zo nodig genoemd worden dat ze in haar smerige kleren in de kerk uit de toon valt. Zucht. Who cares?!

Ergo: 1 ster. Omdat ik wel uitgelezen heb.

zondag 25 september 2011

Jonas Jonasson - De 100 jarige man die uit het raam klom en verdween



Als je op zoek bent naar een leuk boek voor tussendoor, raad ik je van harte Jonas Jonassons 100 jarige man aan. Ik kreeg het voor m'n verjaardag van mijn IRL-leesgroep: dank, meiden!

Het verhaal
Allan Karlsson wordt in mei 2005 100 jaar. Een kwartier voordat hij opgehaald zal worden door de leiding van het bejaardenhuis waar hij woont, besluit hij niet mee te doen aan de feestelijkheden: hij stapt uit het raam en loopt (schuifelt) richting het busstation. Terwijl hij op de bus wacht vraagt een jonge man hem op zijn koffer te passen terwijl hij een sanitaire stop maakt. De jongen blijft nogal lang weg en dus besluit Allan de koffer mee te nemen. Dat is het begin van een dol en dwaas avontuur waarbij de oude man en de mensen die hij op zijn pad ontmoet achtervolgd worden door een criminele bende. Waarbij de criminelen steeds het onderspit delven.
Tussendoor lees je het levensverhaal van Allan. Hoe hij door toeval van de ene wonderbaarlijke situatie in de andere terecht komt, hoe zijn liefde voor explosies leidt tot betrokkenheid bij de uitvinding van de atoombom. Hoe hij kennis maakt en vaak ook vrienden wordt met de groten der aarde, hoe hij steeds betrokken is bij of zelfs de aanstichter is van de belangrijke gebeurtenissen van de 20e eeuw. Hilarisch gewoon.

Ja, een gewoon leuk boek. Lekkere droge humor. Niks literair hoogdravends aan, maar vooral ook niet van die flauwe en opgelegde meligheid.

dinsdag 13 september 2011

Miguel Delibes - De ketter



Oktober 1557. Cipriano Salcedo vaart met een schip mee van Duitsland naar Spanje. Hij is in Duitsland op bezoek bij Philipp Melanchton geweest om daar te horen hoe de Reformatie erbij staat. In Spanje is het Lutheranisme verboden en dus zijn de kleine Lutheraanse groepen in het land erg geïsoleerd, verstoken van informatie. Salcedo behoort tot een groepje in Valladolid.

Daarna neemt Delibes je mee terug en beschrijft hij het leven van Cipriano Salcedo. Cipriano wordt geboren op de dag dat in Wittenburg Maarten Luther zijn stellingen op de kerkdeur vastspijkert. Zijn moeder sterft in het kraambed, hetgeen zijn vader hem niet kan vergeven. Een min voedt het kind; zij blijft aan als kindermeisje als de kleine jongen niet langer gezoogd hoeft te worden. Het thuisonderwijs van het kind blijkt door de donkere aanwezigheid van de vader geen succes. Daarom plaatst hij Cipriano in een internaat voor weeskinderen.
Als zijn vader sterft, erft Salcedo zijn aanzienlijke fortuin. Bij het opbouwen van zijn eigen zakenimperium komt hij in een dorpje in de buurt Teo tegen. Haar marmerachtige, onverstoorbare uiterlijk trekt hem direct aan en ze trouwen. Zij kan echter niet goed aarden in de stad. Als het het stel dan ook nog niet lukt om zwanger te raken, verliest Teo alle hoop en glijdt in rap tempo af. Na haar dood komt Salcedo in contact met een Lutheraanse prediker. Hij sluit zich bij diens groep aan en wordt door zijn goede verstand en kordate optreden al snel diens rechterhand. Niet lang na het reisje naar Duitsland waarmee de roman begint, wordt de groep door de Inquisitie opgepakt. Voorspelbaar is dat ze op de brandstapel zullen eindigen, tenzij ze terugkeren in de moederschoot van de Rooms-Katholieke kerk...

Het eerste deel is zwaar theologisch-filosofisch van aard en ik was hard aan het werk om het allemaal te kunnen volgen. Ik verwachtte na het eerste deel dat ook de delen erna zwaar en moeilijk te volgen zouden zijn. Maar nee, daarna is het verhaal meer dan soepel geschreven. Weliswaar komen er nog vele theologische discussies in voor, maar die passen buitengewoon goed in de ontwikkeling van het verhaal en de karakters. Ik heb het eerste deel na afloop nog een keer gelezen en kon het toen veel beter volgen. De namen vallen op hun plaats, hun gedachtengoed ken je inmiddels vanuit het de latere delen. Waarom Delibes voor deze structuur heeft gekozen, is mij niet helemaal duidelijk... Al met al een prachtige roman!

zondag 11 september 2011

Bart Vercauteren - Het graf van de voddenraper - Mortsels requiem



Vlak voor zijn 65e verjaardag delft grafdelver René zijn allerlaatste graf. Hoe toepasselijk dat dit het graf is van de voddenraper, wiens zoon Gert hem zo doet denken aan zijn zoontje Bertje die in 1943 op 2-jarige leeftijd omkwam bij een bombardement op Mortsel, een wijk in Antwerpen. Na dit bombardement is René niet alleen zijn zoontje kwijt, maar ook zijn werk als bakkersknecht bij zijn schoonvader. En zijn vrouw Joke, die toch al mentaal instabiel was en die het verlies niet verwerken kan. Zij moet opgenomen worden.
In de dagen na het bombardement werkt René als een bezetene om alle graven te delven die nodig zijn om de mensen die omkwamen bij het bombardement te kunnen begraven. En graven delven blijft hij daarna ook doen.
René knoopt een praatje aan met Gert en komt zo heel wat te weten over het leven van de voddenraper: een man die na de oorlog de draad wel wist op te pakken, terwijl René bleef steken in het delven van graven. Dan blijkt dat de twee elkaar al kenden: de grafdelver verkocht zijn door het bombardement gehavende huis aan de voddenraper. Hun lot blijft met elkaar verbonden, ook in de de dood.

Een paar quotes:
En hoe leg je uit dat sommigen, zoals ik, te laf zijn voor het leven? Ik heb aan het graf van Bert en Joke gevochten tegen het bevriezen van de beelden. Ik heb de dood niet in de ogen durven te kijken, en, jaar na jaar, heb ik ze in gedachten ouder laten worden. Het is me op den duur niet meer gelukt. De dood uitdagen blijft nooit ongestraft.
----------------------------------------------
Bertje, ik heb met je geleefd zonder je echt te kennen. Je bent als een keitje uit een stapel stenen gelicht, en alles is dooreen gerold. En precies zo heb jij je rol gespeeld.
----------------------------------------------
Tenslotte hebben we het verleden alleen in bruikleen van de toekomst.

Wat een pareltje, zo voorzichtig en omzichtig beschreven. Schuchter steeds even dieper rakend aan de kern. Zoals je omgaat met door rampspoed getroffenen. Ontroerend.

maandag 5 september 2011

Robert M. Pirsig - Zen en de kunst van het motoronderhoud



Een Golden Oldie, dit boek van Pirsig, dat al tijden in mijn kastje met ongelezen boeken stond te wachten op het perfecte moment. En kennelijk was het nu zover. Wat een boek! Ben blij dat ik het nooit eerder gelezen heb, want ik vrees dat ik er op jongere leeftijd minder van genoten zou hebben dan nu het geval was.

Het verhaal
De ik-persoon maakt samen met zijn zoon en een bevriend stel een motorreis door de States. In de lange uren dat ze over de achterweggetjes rijden houdt hij voor de lezer een hele filosofische verhandeling over zijn zoektocht naar de inhoud van het begrip 'Kwaliteit'. En de derde reis die we meemaken is de reis naar de persoon die hij vroeger was en war het verschrikkelijk mee misgelopen is.

Ik heb zelden zoveel ezelsoortjes in een boek aangebracht. Maar ze hier gaan overtypen doet mijn eigen reis in het boek onrecht. Dus geen quotes vandaag. Maar wel: 5 sterren!

zaterdag 3 september 2011

Kathryn Stockett - The Help



The Help speelt zich af Jackson, een stadje in het Mississippi van de jaren '60 van de vorige eeuw. De tijd waarin de positie van zwarte Amerikanen lijkt te gaan verbeteren, de tijd van de marsen naar Washington onder leiding van Martin Luther King. In het zuiden van de States is daar overigens nog bar weinig van te merken: de zwarte huishoudelijke hulpen die voor hun witte bazinnen werken, worden uitgebuit en gediscrimineerd. Ze moeten niet alleen het huishouden draaiend houden tegen een hongerloontje, maar zijn ondertussen ook nog de kinderopvang en bediende tijdens feestjes. Maar ondertussen is de gewone huiswc voor hen wel verboden en moeten ze op de wc voor gasten die dan dus extra gepoetst moet worden als er gasten zijn (want "ze" dragen toch rare ziektes bij zich) of krijgen een 'eigen' wctje dat in een hoekje van de garage gebouwd wordt.

Eén van de hoofdpersoon, Skeeter (een witte jonge vrouw die eigenlijk Eugenia heet), wil graag journaliste worden. Als ze contact weet te leggen met een prestigieuze uitgever in New York, adviseert zij Skeeter om een opzienbarend onderwerp te kiezen. Skeeter bedenkt dat de verhalen van de zwarte dienstmeisjes een geschikt onderwerp zouden vormen. En wie weet kunnen de dienstmeisjes haar gelijk vertellen wat er toch met de vrouw die voor haar heeft gezorgd vanaf haar babytijd tot ze naar de universiteit ging is gebeurd...
"I was not a cute baby. When I was born, my older brother, Carlton, looked at me and declared to the hospital room: 'It's not a baby, it's a skeeter!' and from there the name stuck"
De andere twee hoofdpersonen zijn Aibileen en Minny. De eerste is de zwarte hulp bij Elizabeth, een van Skeeters vriendinnen. Ze verzorgt het dochtertje van Elizabeth, die daar zelf natuurlijk geen tijd voor heeft, zo druk is ze met haar bridgeclubje, met kleren naaien en met de vrouwenvereniging. Aibileen wacht met vrezen op het moment dat het kleine meiske hun verschil van huidskleur zal gaan opmerken. Ze weet dat dat gaat gebeuren, ze heeft namelijk al zestien andere witte kindjes grootgebracht. Aibileen is daarnaast in de rouw omdat haar zoon op een gruwelijke manier om het leven is gekomen.

Minny is aan het begin van het boek net ontslagen bij de moeder van een van de andere vriendinnen van Skeeter. Ontslagen omdat ze, als de moeder naar een bejaardenhuis gaat, weigert om bij dochter Hilly te komen werken. Hilly is een vreselijk mens en de grote motor achter vele discriminerende zaken in het stadje. Als Minny niet voor haar wil komen werken, verspreidt Hilly de leugen dat Minny gestolen heeft. In Jackson komt ze dus niet meer aan de bak. Tot ze bij een vrouw aan de slag kan die buiten Jackson woont en die een beetje een outcast is omdat ze a. boven haar stand is getrouwd en b. (veel belangrijker) met de man waarop Hilly haar zinnen gezet had. Hoewel Minny een grote en sterke vrouw is wordt ze thuis met de regelmaat van de klok afgerost door haar man.

Aibileen en Minny zijn de eerste dienstmeisjes die hun verhalen met Skeeter delen. Er volgen vele anderen. Terwijl ze zich allemaal bewust zijn van het gevaar dat ze lopen door te werken aan dit project. Werkloosheid en geweld tegen de huishoudelijke hulpen, verstoting en geweld tegen Skeeter.

Indrukwekkende roman, die je je doet afvragen hoe het nu is, daar in het Zuiden. En eigenlijk ook hoe het elders is, heden ten dage. Natuurlijk zijn er ook minpuntjes. Omdat het boek draait om deze drie vrouwen, blijven de andere karakters wel heel erg plat, bijna karikaturaal. Vooral Hilly. Of zouden er echt dit soort vrouwen (hebben) bestaan?
Ook de zwarte dienstmeisjes maken zich trouwens schuldig aan discriminatie (ten opzichte van de indianen), het zijn geen engelen. Daarmee zit er meer nuance in de roman dan ik van tevoren dacht.
"You can't trust them Indians. Don't you know we poisened their corn? What if she trying to poison you?"
en
"Drunk as an Injun on payday"
Leuk detail vond ik dat de delen die over Skeeter gaan andere bewoordingen gebruiken dan de delen over Aibileen en Minny. Bijna alsof de vrouwen hun eigen verhaal vertellen. Net als in het boek dat Skeeter schrijft...

Tonke Dragt - Het gevaarlijke venster



In Het gevaarlijke venster keert Tonke Dragt terug naar het rijk van Koning Unauwen (uit De brief voor de Koning). Ze vertelt er twee verhalen over.

In het eerste bouwt Arwen, een van de ridders van Unauwen een kasteel op een onmogelijke plaats, door een pact met de duivel te sluiten: de eerste persoon die uit het duizendste venster van dit kasteel kijkt zal zijn/haar ziel moeten afstaan. Ondanks dat de ridder de kamer van het gevaarlijke venster afsluit, oefent het een onweerstaanbare aantrekkingskracht op de ridder uit...
In het tweede verhaal gaat de ridder op reis. Het is een reis vol ontberingen. Uiteindelijk loopt het schip averij op tussen de ijsbergen en moeten Arwen en de enige nog overgebleven medereiziger hun toevlucht zoeken in een koud huis. Een erg koud huis...

Leuk boekje waardoor je direct weer zin krijgt De brief voor de Koning te gaan herlezen (voor de tigste keer)

vrijdag 19 augustus 2011

Vikram Seth - An equal music



Het verhaal
Michael Holme is een violist, die zijn geld verdient door lessen te geven en door optredens met het strijkkwartet 'Maggiore', waarin hij tweede viool speelt. Zijn leven gaat zijn gangetje, tot hij op een dag zijn ex-geliefde ziet, Julia. Zij zit in de bus die hem voorbij rijdt. Tien jaar geleden waren ze beiden muziekstudent in Wenen: hij viool, zij piano. Toen hij vrij abrupt zijn leraar verliet en daarmee ook Wenen en Julia, was hun relatie voorbij. Sinds die tijd kan Michael bepaalde stukken, die ze altijd samen speelden, niet meer spelen.
Julia blijkt inmiddels getrouwd te zijn en een zoontje te hebben. En zo goed als doof, wat voor een musicienne natuurlijk verschrikkelijk is. Daarom houdt ze dat voor de wereld geheim. De aantrekkingskracht tussen beiden laait weer op. Dan gaat Julia met het Maggiore-kwartet in Wenen en Venetië optreden. Maar is hun liefde bestand tegen haar doofheid, haar huwelijk en zijn muzikale blokkades?

Deze samenvatting doet het boek geen recht, trouwens. Er zijn nog allerlei andere lijntjes: over zijn viool, die hij van een oud-dorpsgenoot heeft geleend en die opgeëist dreigt te worden door haar erfgenaam. Over zijn zwemclubje in Hyde Park. Over zijn appartementsgebouw. Over de muziekstukken die gespeeld worden en dan met name over een bepaald kwintet. Nou ja, je moet het boek zelf maar lezen :-)

Het motto voorin verklaart de titel van het boek:
And into that gate they shall enter, and in that house they shall dwell, where there shall be no cloud nor sun, no darkness nor dazzling, but one equal light, no noise nor silence, but one equal music, no fears nor hopes, but one equal possession, no foes nor friends, but one equal communion and identity, no ends nor beginnings, but one equal eternity. (John Donne)
Het komt terug in de allerlaatste zin van het boek.

Wat een prachtige liefdesroman! Ook als je niets van klassieke muziek weet, hoewel dat een belangrijke rol speelt in de roman, is dit een echte aanrader. Ik denk dat ik het binnenkort nog een keer ga lezen en dan alle genoemde muziek erbij ga luisteren, dat zal vast en zeker beleving toevoegen aan de woorden, net als bij Enquist en Murakami.

vrijdag 5 augustus 2011

Monaldi & Sorti - Versluiering



Een klein boekje dat je cadeau kreeg van de boekhandelaar in de maand van het spannende boek (juni). Mijn kennismaking met Monaldi & Sorti, waarover ik van een oud-collega al heel wat positieve verhalen gehoord had. En hoewel ik in het begin erg moest wennen aan de schrijfstijl (overdadig!), moet ik toegeven dat ik al snel gegrepen werd door het verhaal. Omdat het boekje zo dun is, moest er natuurlijk wel aan diepgang ingeboet worden.

Het verhaal
Het is 1647. Aan het Franse hof worden de voorbereidingen getroffen voor de uitvoering van een Italiaanse opera. Of is de opera eigenlijk een dekmantel voor heel andere dingen? Intriges, intriges en nog meer intriges!

Voor mij in ieder geval een geslaagde eerste ontmoeting: ik ga zeker meer van dit schrijversduo lezen en denk dat dan de waardering van de drie sterren voor Versluiering zomaar eens op kan lopen tot vier sterren.

donderdag 28 juli 2011

Marie Phillips - Gods behaving badly



Ik houd het na 124 pagina's voor gezien. Dit is niet mijn soort boek... En dat terwijl het het boek is dat we met mijn IRL-leesgroep gekozen hebben. Heb nog nooit het gekozen boek niet uitgelezen dus ik 'mag' ;-)

Waarom houd ik het voor gezien: ik vind het niet grappig, niet onderhoudend, maar alleen maar onbenullig en slecht geschreven.

maandag 25 juli 2011

Sandra Koolmees - Een van de acht



Sandra Koolmees heeft in "Een van de acht" haar ziektegeschiedenis opgetekend, vanaf de dag dat ze een knobbel in haar borst voelt tot ze een paar jaar later overlijdt. Ze is nog erg jong als ze met borstkanker geconfronteerd wordt, 35 jaar pas.

In het boekje zijn de columns bijeengebracht die ze in die tijd voor Libelle schreef over de ontdekking van de knobbel, de operatie, bestralingen, chemo's, het terugkeren van de energie en hoop, langs de wanhoop als ze opnieuw een knobbel in haar borst vindt en het hele circus opnieuw start, tot in het nawoord waarin ze vertelt dat er uitzaaiingen zijn gevonden.

Het verhaal dat ze te vertellen heeft is akelig herkenbaar, niet in de laatste plaats doordat het zich over dezelfde periode uitstrekt als het hare en vreselijk indrukwekkend, al is de manier waarop ze met haar ziekte om gaat totaal anders. Ze ontkent eerst dat ze ziek is, ze beschrijft op bijna kolderieke manier dat ze het ontbreken van een man in haar leven eigenlijk erger vindt dan dat ze een levensbedreigende ziekte heeft. Want in haar hoofd komt in het begin simpelweg niet op dat ze er dood aan kan gaan, aan de kanker. Ze heeft immers geen kanker, maar een tumor. Die bovendien verwijderd is. Dus waar zou ze zich druk om maken? Ze bereidt zich totaal niet voor op de behandelingen, die haar dan ook rauw op het dak vallen.

Pas als de kanker terug komt lijkt haar ziekte voor haar meer te worden dan een tijdelijk ongemak. Vanaf dat moment werd het boek voor mij sterker, de columns kregen minder het karakter van 'kijk mij eens knap, grappig en sterk omgaan met mijn tumor'. Ze kwamen op mij eerlijker over. Vooral ook het eerbetoon na haar overlijden door haar zusje dat achterin is opgenomen is ongelofelijk ontroerend.

"Een van de acht" slaat op het feit dat één op de acht vrouwen in haar leven te maken krijgt met borstkanker. Het boekje is niet literair geschreven, en zeker voor mensen die met borstkanker te maken hebben (gehad) een prettig herkenbaar en makkelijk leesbaar geheel.

zaterdag 23 juli 2011

Haruki Murakami - 1q84 (boek 1, 2 en 3)




Het verhaal
Aomame (dit is haar achternaam, ze wordt tijdens vrijwel het hele boek met haar achternaam aangeduid) is een huurmoordenares. En niet zomaar een: ze wordt door De Oude Dame, die een opvanghuis heeft voor mishandelde vrouwen, betaald om mannen die vrouwen mishandelen naar de andere wereld te helpen. Dat doet ze op een vrijwel niet te detecteren wijze.

Als het eerste boek begint, is het april 1984. Aomame is in een taxi op weg naar een van haar slachtoffers. De taxi komt echter vast te zitten in het drukke verkeer. Op aanraden van de taxichauffeur stapt Aomame uit, klimt over de vangrail en gaat daar met de noodtrap naar beneden. Op die wijze komt ze keurig op tijd voor haar afspraak en het slachtoffer valt, zoals gepland. In de weken die volgen, komt ze tot het inzicht dat ze sinds die gebeurtenis niet meer in haar eigen wereld leeft, maar in een parallelle wereld, die ze 1q84 noemt (uit te spreken als kuu-tien-vierentachtig).


De tweede hoofdpersoon in 1q84 is Tengo. Hij was ooit een briljante leerling en student wiskunde, maar heeft na zijn studie besloten leraar op een bijlesinstituut te worden en zijn vrije tijd te besteden aan het schrijven van zijn eerste roman. Die wil overigens niet zo vlotten. Tot hij van zijn uitgever Komatsu, voor wie hij allerlei schrijfklusjes opknapt, het manuscript van ‘Een pop van lucht’ in handen krijgt, met de vraag dat zodanig te herschrijven dat het mee kan dingen naar een prestigieuze prijs voor literaire debutanten. Het is een wonderlijk verhaal waarin kleine wezentjes, The Little People, uit het niets een pop weven waarin een soort kloon van de hoofdpersoon groeit. De schrijfster van het manuscript, de 17-jarige Fukaeri, is een vreemd en schuw meisje. Ze beweert dat alles wat ze in ‘Een pop van lucht’ heeft opgeschreven echt heeft meegemaakt in de jaren dat ze met haar ouders in een sekte woonde.

Het herschrijven lukt briljant en het boek voert al snel de bestseller lijsten aan. Zeker als de leider van de sekte sterft in de nacht dat Tengo en Fukaeri één worden en ook hij daardoor in 1q84 terecht komt.

Het bedrog dat Tengo en Fukaeri hebben gepleegd maakt hen wel gevoelig voor een chantagepoging door de griezelige prive-detective Ushikawa, die denkt dat zij iets te maken hebben met de moord op de sekteleider. Wat Ushikawa niet weet is dat De Oude Dame en Aomame daar achter zitten.

Aomame is ondertussen ondergedoken, bevreesd voor de macht van de sekte. Ze zal een aantal plastisch chirurgische ingrepen ondergaan en daarna onder een nieuwe naam een nieuw leven gaan beginnen. Totdat ze erachter komt dat ze zwanger is. En dat terwijl ze geen seks heeft gehad...


Wat al snel duidelijk wordt is dat Aomame en Tengo elkaar als kinderen hebben gekend. Door alle gebeurtenissen raken de levens van Aomame en Tengo in 1q84 opnieuw met elkaar verbonden.

Murakami levert met 1q84 weer een briljante roman af. Waarover je kunt mijmeren, je verwonderen. Natuurlijk komen er de bekende Murakami-thema’s in voor: muziek, eten, de zoektocht naar verloren gewaande jeugdliefde, oren. Maar in 1q84 geeft Murakami er een geheel nieuwe draai aan...

V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

Het lijkt een happy end te gaan worden! Tengo en Aomame krijgen elkaar, ze lijken terug te keren naar 1984 en de baby die Aomame verwacht lijkt op de meest absurde manier toch echt van Tengo.

Waar ik me afvroeg of ze aan het eind niet in nóg een andere wereld terecht waren gekomen. Heel fijn, van die open eindjes waardoor je je als lezer nog in de wereld van het boek kunt blijven wanen.

dinsdag 12 juli 2011

Toine Heijmans - Op zee



Ik lees al tijden graag de columns van Toine Heijmans in de Volkskrant en volg hem minstens even graag op twitter. Daarom kocht ik zijn roman Op zee en nam het mee als vakantieleesvoer. Daar is het, mede door de fijne vormgeving, waarbij de eerste kapitaal van elk hoofdstuk een letter van twee meisjesvlechten is, de rustige bladspiegel, de mooie zwart/witte illustraties en het relatief grote lettertype, uitermate geschikt voor. Het verhaal zelf is daarentegen akelig verkillend in de zomerse zonnehitte... Want het gaat over een vader die zijn kind kwijtraakt.

Het verhaal
Donald heeft een sabbatical gekregen van zijn werkgever en zeilt een aantal maanden alleen rond. De laatste etappe, van Denemarken tot aan Harlingen, vaart zijn dochtertje met hem mee. Dit tochtje duurt in principe 48 uur. Maar dan komt het zeilscheepje in een storm terecht en verdwijnt de kleine Maria. Ze moet overboord zijn geslagen! Donald besluit geen hulp van de kustwacht in te roepen maar zelf naar haar op zoek te gaan...

Op zee is, net als The terrible privacy of Maxwell Sim van Jonathan Coe, dat ik een paar maanden geleden las, geïnspireerd op Donald Crowhurst, een zeezeiler die eind jaren '60 een solozeilreis rond de wereld veinsde (hij lag in werkelijkheid stil te dobberen op de Atlantische Oceaan) en daarvan compleet doordraaide. De verwijzingen die Heijmans naar Donald Crowhurst maakt zijn veel directer dan die Coe: de hoofdpersoon die Donald heet, die solozeiler is en waar overduidelijk een steekje aan los is. Dat maakt het eind net iets minder verrassend dan dat van Coe. Wat beide schrijvers voor de lezer uitermate goed invoelbaar maken is dat een mens in eenzaamheid tot erg rare dingen in staat is.

Ja, een fijn boek. Drie sterren meer dan waard!

dinsdag 5 juli 2011

Sofi Oksanen - Purge



Het verhaal
De bejaarde Aliide Truu woont alleen aan de rand van een dorpje in Estland. Op een dag ligt er een jonge vrouw in haar tuin. Eerst denkt Aliide dat ze dood is, maar al gauw blijkt dat deze vrouw, de Russische Zara, alleen maar de uitputting nabij is. Zij is op de vlucht voor de mannen die haar op de meest afgrijselijke manieren misbruikt en uitgehoerd hebben. Gek genoeg spreekt Zara Ests. In de dagen dat ze zich bij Aliide schuil houdt wordt het steeds duidelijker dat Zara niet zomaar bij Aliide terecht gekomen is. En dat Aliide niet het vriendelijke oude vrouwtje is dat ze op het eerste gezicht lijkt, maar dat zij een donker geheim bewaard. De spanning loopt al snel huizenhoog op. Tot die aan het eind ineens wegvloeit in plaats van tot een allesverzengende explosie te komen.

Als het einde van deze thriller niet zo afgeraffeld was geweest, had ik voor Purge een ruime 4-ster gegeven. Nu moet Oksanen het met een ruime 3-ster doen...

maandag 4 juli 2011

Paul Auster - Sunset Park




Miles Heller kan de door hem veroorzaakte dood van zijn stiefbroer, vijf jaar na diens overlijden nog steeds niet verwerken en laat zijn veelbelovende maatschappelijke carrière en zijn makkelijke leventje in de steek. Hij verdwijnt simpelweg.
Als het boek begint, is het zeven jaar na zijn verdwijning. Miles is inmiddels 28 en werkt in Florida voor een verzekeringsmaatschappij, voor wie hij inboedels fotografeert van mensen die hun huis uit gezet zijn. Hij heeft een relatie met de voor haar leeftijd erg voorlijke maar toch echt pas 17-jarige Pilar. Als de zus van Pilar dreigt met de relatie aan te geven bij de politie als Miles geen spulletjes voor haar steelt uit de inboedels die hij fotografeert, gaat hij op het aanbod van zijn middelbare school-vriend Bing Nathan, die met twee vriendinnen een huis heeft gekraakt in hartje New York en een vierde huisgenoot zoekt.
Toeval wil dat ook zijn vader en stiefmoeder (die overigens al lang uit elkaar zijn) zich in New York bevinden. Durft Miles zich aan hen te vertonen om uit de doeken te doen waarom hij al die jaren geleden verdwenen is? Dit gegeven vormt het hart van deze novelle van de door mij zeer geliefde schrijver Auster.

Helaas vond ik het een erg saai boekje. In tegenstelling tot de andere door mij gelezen Austers is dit geen supergeconstrueerd verhaal, waarin het Droste-effect meer dan eens verwerkt is, maar een 'gewone', rechttoe-rechtaan vertelling. De huisgenoten van Miles zijn door Auster een beetje aan het verhaal toegevoegd om het nog iets van body te geven. Dat had hij beter niet kunnen doen. Ze leiden af van het centrale thema van het boek: kun je als ouders je kind een onvergefelijk iets toch vergeven? En tot slot vond ik de boekpersonages, die stuk voor stuk als eind twintigers worstelen met hun seksualiteit, gewoon niet zo interessant. Met uitzondering van Bing misschien...

Overigens heb ik Sunset Park wel uitgelezen. Ik bleef tot het eind hopen op dat ene sprankje van Austers ongelofelijk knappe schrijfstijl. En omdat dat dus niet kwam kan ik echt niet meer dan twee sterren uitdelen.

donderdag 23 juni 2011

Adriaan van Dis - De wandelaar



In De wandelaar krijgt de hoofdpersoon, de Nederlander Mulder, bijna letterlijk een hond in de schoot geworpen. Hij loopt namelijk op zijn vaste avondwandeling door het centrum van Parijs langs een pand waarin veel illegalen wonen. Dat pand staat in brand. Daarbij komt een aantal bewoners om. Maar de hond overleeft het drama door uit het raam te springen. Hij kiest Mulder als zijn nieuwe baas.

Door de wandelingen met de hond komt de ietwat truttige Mulder in aanraking met een heel ander Parijs: dat van zwervers en illegalen. En dat van Père Bruno, de priester die zijn eigen 'carrière' opoffert voor zijn idealen. Mulder raakt allengs betrokken bij het leven van een aantal van hen. In ieder geval voor zolang als de hond bij hem blijft.

Grote vraag is of, wanneer de hond een andere baas kiest, of Mulder terug zal glijden naar zijn oude truttige bestaantje of dat hij zijn betrokkenheid bij de onderkant van de Parijse maatschappij zal houden.

Mooi boek, ik heb van deze van Dis echt genoten. Het is met aandacht en rust geschreven: je loopt met Mulder mee en voelt, meer dan dat het expliciet opgeschreven wordt, zijn maatschappelijke betrokkenheid groeien.

Een paar citaten:
"De pater stak een sigaret op en pulkte een korst van zijn spijkerbroek, zijn overhemd rafelde bij de mouwen en ook zijn trui had de gelofte van armoe afgelegd. Mulder blies een pluisje van zijn zachtgele pullover. Hun kleren vloekten. Wat viel er na hond en brand nog te delen? Een fles whisky."

Mulder noemt zich in een opwelling Nicolas Martin, omdat er op het uitgebrande pand een plaquette hing waarop staat: "Nicolas Martin, héros et marter de la Résistance, assassiné le 16 décembre 1943." De dag van de geboorte van Mulder. Overigens krijgt hij met dat witte leugentje nog een hoop gedoe, maar het gaat te ver om dat hier allemaal te bespreken. Leuk is dat dat gegeven weer terugkomt als hij met Père Bruno een illegaal van een nieuwe levensgeschiedenis moet voorzien:
"Pas na een glas durfden ze Ngolo opnieuw geboren te laten worden. op zijn eigen verjaardag, maar waar? Bij voorkeur in een van de Nederlandse koloniën. Curacao? Bonaire? Dat klonk zo Frans, vond de pater. Na lang nadenken kwamen ze op Sint Maarten uit. Half Frans, half Nederlands. Saint Martin. Een naam passend bij leugens."

zondag 19 juni 2011

Thea Beckman - De verloren schat



De verloren schat is een relatief onbekende jeugdroman van Thea Beckman, uit 1993.

Wat doe je als dorpskind van 13 tijdens de paasvakantie? Dan verveel je je te pletter. En dus ga je zelf voor leven in de brouwerij zorgen. Dat doet Mickey. Ze ziet een vreemde advertentie in het lokale sufferdje:
"Dr. W. de Vries en dr. E. Burger, bezig met een onderzoek naar de geschiedenis van Koekeloren, vragen ieder die iets weet over de verloren gegane schat van de d'Autrebèves, zich te veerwogen bij het Watpen van Koekeloren om hierover inlichten te verstrekken."
Een verloren gegane schat, dát is natuurlijk reuze interessant! En dus vliegt Mickey erop af. Voor ze het weet, zit ze tot over haar oren in de schatzoekerij. Maar ze is niet de enige.

Een aardig boekje, daar niet van hoor, maar persoonlijk houd ik meer van de historische jeugdromans van Beckman.

zaterdag 18 juni 2011

Herman Koch - Zomerhuis met zwembad



Het verhaal
Huisarts Marc Schlosser heeft een bloeiende praktijk. Onder zijn patiënten veel BNers. Dat komt niet doordat hij zo van zijn vak houdt, integendeel, maar omdat hij niet moeilijk doet over het voorschrijven van allerlei middeltjes en niet zeurt over bijvoorbeeld hun drankgebruik.
Op een dag komt acteur Ralph Meier langs omdat hij zich zorgen maakt over een knobbeltje. Marc verzekert Ralph dat het waarschijnlijk een vetbobbeltje is, en dat hij zich geen zorgen moet maken. Vervolgens neemt hij er een biopt van, op een bijzonder onprofessionele manier. En hij stuurt het biopt vervolgens niet naar de patholoog-anatoom. Daar is dus iets aan de hand! Waarom brengt Marc het leven van Ralph opzettelijk in gevaar? Sterker nog, want Ralph overlijdt niet veel later: is het geen moord?
Om die vragen draait het in deze roman.

De titel 'Zomerhuis met zwembad' slaat op de zomervakantie die Marc met zijn gezin doorbrengt in het zomerhuis (jawel, met zwembad) dat door Ralph en zijn gezin, samen met een bevriend stel, is gehuurd. Hier bevindt zich het antwoord op bovengestelde vragen.

Na mijn zeer positieve leeservaring met Het Diner begon ik enthousiast aan Zomerhuis met zwembad. Jammer genoeg moest ik al snel constateren dat Koch het niveau van Het Diner niet heeft kunnen evenaren. Weer is het een echte pageturner, daar niet van, maar de ongelofelijke verrassing waardoor je in het Diner aan het eind nog eens een lekkere klap in je gezicht krijgt, ontbrak in Zomerhuis met zwembad. En dat komt doordat je al veel te snel weet dat het overlijden van Ralph Meier geen ongeval maar opzet is. Het waarom is ook al niet al te verrassend. En de ontknoping zie je van verre aankomen.

Daarom: drie sterren.

vrijdag 17 juni 2011

Cathleen Schine - The evolution of Jane



Het verhaal
Jane Barlow is halverwege de 20 als zij door haar echtgenoot verlaten wordt. Om daaroverheen te komen, krijgt ze van haar ouders een reisje aangeboden naar de Galapagos-eilanden. Ja, die van Darwin. Daar aankomen is de reisleidster tot haar verbazing haar nichtje, buurmeisje en hartsvriendin van vroeger, Martha, die een jaar of 10 geleden ineens de banden met Jane heeft verbroken.

Tijdens de reis langs de verschillende eilanden probeert Jane er de hand van de theorieen van Darwin en zijn tijdgenoten achter te komen wat toch de aanleiding is geweest van die breuk: was het iets dat zij gedaan heeft, of juist verzuimd? Was het onvermijdelijk, de voortzetting van de aloude familievete tussen de tak van de familie waarin Jane geboren werd en die waarin Martha geboren werd?

Op zich een interessant gegeven. En het boek is heel mooi uitgegeven, gedrukt op van dat ruw gesneden dikke papier. Maar o o o, wat slecht uitgewerkt. Kromme zinnen, eindeloze herhalingen van de verzuchtingen van Jane, slecht uitgewerkte, ehrm, niet uitgewerkte karakters. Bah. Echt niet meer dan 1 ster waard. Een wonder dat ik dit überhaupt heb uitgelezen! Dat kwam vooral doordat ik in de trein zat en niets anders bij me had...

woensdag 15 juni 2011

Dave Eggers - Zeitoun



In Zeitoun beschrijft Dave Eggers het leven van de familie Zeitoun voor, ten tijde van en na de Orkaan Katrina. Vader Abdulrahman is geboren in Syrie, heeft als zeeman de zeven wereldzeeën bevaren maar nadat hij bijna omkomt bij een aanval op het schip waarop hij vaart, vestigt hij zich aan de wal, in zijn geval de wal van New Orleans in het zuiden van de VS. Daar ontmoet hij Kathy, die zich na een kort en ongelukkig huwelijk waarbij ze met een zoontje achtergebleven is, bekeerd heeft tot de Islam. Ondanks het grote leeftijdsverschil tussen beiden zijn ze ruim 10 jaar gelukkig getrouwd als het boek begint, luttele dagen voor Katrina New Orleans zal verwoesten. Ze hebben samen drie dochters gekregen. De Zeitouns hebben een bloeiende aannemerij.

Maar dan komt Katrina. Kathy vlucht op tijd met de kinderen, maar Abdulrahman is vastbesloten de storm in zijn eigen huis te doorstaan. Veel erger dan andere orkanen kan het toch niet worden. Wel dus. Als New Orleans onder water komt te staan, vaart hij in zijn kano de stad door en redt een aantal mensen en honden.

Tot hij op een kwade dag wordt opgepakt door de politie en opgesloten wordt in een extra beveiligde gevangenis, zonder dat hij dat aan iemand mag laten weten. Eerst denk je dat dat te maken heeft met zijn etnische achtergrond, maar later in het boek blijken ook blanke Amerikanen te zijn opgesloten. In tijden van de war on terror is iedereen verdacht. Hoe er met deze mensen (en dat natuurlijk Abdulrahman in het bijzonder) wordt omgesprongen is huiveringwekkend en ontnuchterend: wat nou vrijheid van geloof, meningsuiting! Wat nou onschuldig tot het tegendeel is bewezen? Brrrr.

Een groot deel van het boek draait om de vraag of de Zeitouns als Amerikaanse burgers of als moslims behandeld worden. Het ene moment is het het ene, zijn ze gewoon mensen uit een van die vele smaken die in de smeltpot die het Amerikaanse volk is komen. Het andere moment zijn ze buitenstaanders, moslims. Doordat Eggers ervoor kiest om het verhaal van Kathy en Abdulrahman vanuit hun perspectief te vertellen, weet je eigenlijk alleen hoe zij zich voelen. Niet hoe andere mensen hen zien.

Wat ik bijzonder vind is dat het dubbele gevoel dat ik hierboven beschrijf nog eens extra duidelijk naar voren komt daar waar het om uiterlijk religieus vertoon gaat: is godsdienst iets uit de privé-sfeer of iets openbaars? Kathy vindt het bijvoorbeeld heel raar dat haar familie moeite heeft met haar hijab. Het dragen van een hijab is toch niet datgene dat haar als moslima definieert? Maar tegelijkertijd vertelt ze opgelucht te zijn als ze na de aanslag op de Twin Towers eindelijk weer een gesluierde vrouw treft:
In the weeks after the attacks on the Twin Towers, Kathy saw very few Muslim women in public. She was certain they were hiding, leaving home only when necessary. In late September, she was in Walgreens when she finally saw a woman in a hijab. She ran to her. "Salaam alaikum!" she said, taking the woman's hands. The woman, a doctor studying at Tulane, had been feeling the same way, like an exile in her own country, and they laughed at how delirious they were to see each other.
Kennelijk is ook voor Kathy een vrouw pas een moslima als zij gesluierd door het leven gaat... Oftewel: iedereen heeft vooroordelen.

Een geweldig geschreven journalistiek-achtig verslag van de 'belevenissen' van Orleans ten tijde van de orkaan Katrina. Journalistiek-achtig omdat Eggers overduidelijk kiest voor het perspectief van de familie Zeitoun. Aan het eind komen nog - kort - andere betrokkenen aan het woord, maar dat is bijna als een zijstapje. Ondanks dit kleine minpuntje krijgt Zeitoun van mij een zeer verdiende vier sterren.

zaterdag 11 juni 2011

Terry Pratchett - Thud!



In dit 34e deel van de Discworld-serie staat een al eeuwenoude veldslag tussen trollen en dwergen in de Koom Valley centraal. Sam Vimes heeft de moeilijke taak om te voorkomen dat dwergen en trollen de veldslag opnieuw uitvechten in Ankh-Morpork. Een taak die snel een mission impossible wordt als er een dwerg vermoord wordt en het er toch erg op lijkt dat de dader een trol is geweest.

Leuk, maar minder origineel dan vele eerdere Discworld-boekjes, zoals bijvoorbeeld Going Postal (deeltje 33). Daarom: drie sterren.

dinsdag 7 juni 2011

Anna Enquist - Grieks voetbal



Bij Bruna ligt elke maand een deeltje uit de Literaire Juweeltjes Reeks, schattige kleine boekjes van bekende schrijvers, voor een habbekrats bij de kassa te koop. En ach, als daar dan ineens een boekje van Anna Enquist ligt, kan ik me niet inhouden.

In 'Grieks voetbal' zijn twee korte verhalen opgenomen: 'Grieks voetbal' en 'De kwetsuur'. Het titelverhaal is een verhaal over de pioniers in de Flevopolder. Het tweede verhaal beschrijft de lijdensweg nadat een jonge voetballer geblesseerd raakt. Vooral het eerste verhaal vond ik goed.

Leslie Forbes - Waking Raphael



Zo'n boek dat je leest als je niets anders in de buurt hebt, dat is Waking Raphael van Leslie Forbes.

Het verhaal
De Britse restaurator Charlotte is in het Italiaanse Urbino om te werken aan La Muta, een werk van de 16e eeuwse schilder Raphael. Op de dag dat het werk eindelijk aan het publiek tentoongesteld zal gaan worden, wordt het door een van de schoonmaaksters van het museum ernstig beschadigd. Deze schoonmaakster is een doofstomme vrouw die in de ruïnes van een in de Tweede Wereldoorlog verwoest dorpje in de buurt woont. Wat heeft de verwoesting van dat dorp met de verwoesting van het schilderij te maken? Charlotte besluit het uit te zoeken. Met gevaar voor eigen leven.

Op zich een leuk gegeven, zou je zo denken. Maar in de uitwerking heeft Forbes geen keuzes kunnen maken. Is het een misdaadroman, een liefdesroman, een roman over kunstherstel in het hedendaagse Italië? Ik had namelijk ook een heel andere samenvatting kunnen schrijven: "een liefdesverhaal tussen de gereserveerde Britse Charlotte en de gepassioneerde Urbinese ijsmaker. Wat heeft zijn verleden te maken met de verwoesting van het dorpje waar de schoonmaakster woont?" Of wat zou je vinden van: "een jonge maar ambitieuze Canadese verslaggeefster komt naar Urbino om verslag te doen van de onthulling van het gerestaureerde schilderij van Raphael. Zij raakt verstrikt in het web van de weldoener van de stad, die meer dan één geheim heeft. Heeft één ervan te maken met de schoonmaakster? Was haar aanval wel op het schilderij gericht, of op de weldoener?" En zo kan ik doorgaan, want er zitten zeker nog vier andere verhaallijnen in. En dat irriteerde me in toenemende mate. Daarom kan ik voor dit boek niet meer dan twee sterren geven.

donderdag 2 juni 2011

Thich Nhat Hanh - The Long Road Turns to Joy: A Guide to Walking Meditation



Lezers van Elsjes emoties zal het niet ontgaan zijn: ik mediteer tegenwoordig. En daarnaast wandel ik vele kilometers. Toen ik met Sjaak tijdens een van onze wandelingen langs het Maarten van Rossumpad in de B&B waar we sliepen het boekje van Thich Nhat Hanh zag over loopmeditatie, heb ik dat dan ook direct gelezen. Een combinatie van de alertheid van Zenmeditatie en de lichamelijke beweging van wandelen leek me geweldig.

Het is een heel klein boekje, het ziet er meer uit als een cadeau-boekje dan als een serieus werk. Elke tweede pagina is versierd met een zwart/wit foto van loopmediterende mensen, en op de andere pagina zijn bespiegelingen van Thich Nhat Hanh over mediteren, en over loopmeditatie in het bijzonder. Daarnaast geeft hij heel praktische aanwijzingen over hoe je de alerte status van meditatie tijdens het lopen kunt bereiken.

Ben blij dat ik het las, en heb het ook al een aantal keer toegepast tijdens wandelingen. Die wandelingen zijn me extra goed bevallen. Dus: aanrader!

vrijdag 27 mei 2011

Michel Faber - The fire gospel



In de Canongate myth serie wordt steeds een mythe genomen waarbij een vooraanstaand schrijver van nu daar een roman omheen bouwt. Mijn kennismaking met deze serie was zo succesvol dat ik gelijk de rest van de serie op mijn verlanglijstje heb gezet.

In The fire gospel neemt Michel Faber de kruisiging van Jezus ter hand.

Als museummedewerker Theo Griepenkerl zijn vertaling van een aantal papyrusrollen publiceert, het ooggetuigenverslag van Malchus (ik gebruik de Engelse naam van de discipel van Jezus wiens oor er door Simon Petrus werd afgehakt) van de kruisiging van Jezus. Dit ooggetuigenverslag zou betrouwbaarder zijn dan dat van de vier evangelisten (Mattheus, Johannes, Lucas en Marcus) omdat die evangeliën pas veel later geschreven zijn. De hele christelijke wereld staat op z'n kop als uit het verslag blijkt dat Jezus helemaal niet zo'n wonderbaarlijke dood stierf en dat ook de wederopstanding niet plaats heeft gevonden. En Theo, als boodschapper van dat schokkende nieuws, wordt een gemakkelijke prooi voor (religieuze) fanaten.

Meeslepend geschreven!

Annie Proulx - Postcards



Deze roman draait om de familie Blood, een boerenfamilie uit het Noord-Oosten van de VS (Vermont). Het boek start in 1944, wanneer de oudste zoon zich na een ongeluk (?) waarbij hij zijn vriendin Billie om het leven brengt, genoodzaakt ziet te vluchten. De overblijvende familieleden snappen er niks van en zijn vooral heel erg boos op Loyal: hoe moeten ze in godsnaam het toch al zo armlastige boerenbedrijf runnen met een man minder?
Loyal zwerft in de 45 jaar erna heel de States door en houdt contact met het thuisfront door ansichtkaarten te sturen. Steeds dezelfde ansichtkaart trouwens (aan het begin van het boek heeft hij een hilarische ontmoeting waaraan hij die kaarten over houdt). Doordat hij nog steeds bang is wat er met hem gebeurt als hij gevonden wordt, laat hij op de kaarten nooit een adres achter. Loyal is na het overlijden van Billie doodsbang om met vrouwen alleen te zijn, en dus mijdt hij hun gezelschap als de pest.
Steeds als we een hoofdstuk met Loyal meegereisd hebben, lezen we daarna weer hoe het de achterblijvers vergaat. De vader met zijn explosieve karakter, de moeder die na de dood van haar man eindelijk het leven kan gaan lijden dat ze zo graag gewild heeft, de eenarmige broer die voor niks deugt en stinkend rijk wordt in Miami, het jongste zusje dat droomt van een leven met een liefhebbende man en zich als een kandidaat in een datingshow avant la lettre door een krant laat koppelen.

Prachtig boek! In het begin vond ik het wat moeilijk lezen, ik had moeite met de spreektaal die Proulx gebruikt. Maar daar wen je toch redelijk snel aan. Proulx zet de verschillende personages zeker en overtuigend neer en weet ze een passende omgeving te schetsen, zonder dat dat gemaakt overkomt. En hoewel ik me nog steeds afvraag wat hij nou met Billie gedaan heeft, heb ik een grote sympathie voor Loyal opgevat.

maandag 23 mei 2011

Maarten 't Hart - De nakomer



Het verhaal
De nakomer vertelt het leven van Simon Minderhout, het nakomertje van een huwelijk tussen de Groningse Jacob en de weduwe Neletta. Simon groeit op in Drenthe, waar zijn onorthodoxe vader door gelukkig toeval (een uitbraak van de Spaanse griep heeft alle beschikbare kandidaten om zeep geholpen) gemeentesecretaris is. Hij heeft een heerlijk vrije jeugd en beleeft vele avonturen met zijn hondje Prins.
In het tweede deel van de roman studeert Simon farmacie en filosofie en neemt daarna de apotheek van zijn oom over in Maassluis. Zijn studie filosofie komt in het slop doordat hij zijn scriptie, tegen de zin van zijn hoogleraar, over het antisemitisme in de Duitse wijsbegeerte schrijft.
Simon integreert niet echt met de lokale bevolking. Als de oorlog uitbreekt, ontstaat er in Maassluis al snel een georganiseerde vorm van verzet tegen de Duitsers. Simon wordt daar, tot zijn verdriet, niet voor gevraagd. Toch raakt hij betrokken als een verzetsmeisje bij hem medicijnen komt bietsen voor een van haar kameraden. Simon wordt tot over z'n oren verliefd op deze Hillegonda en volgt haar om erachter te komen waar zij woont. Dat wordt door de leden van de verzetsgroep niet op prijs gesteld en Simon blaast de aftocht nadat hij in elkaar is gerost.
In het laatste deel van het boek speelt zich veertig jaar na de oorlog af. Simon is een oude man met de nodige gezondheidsproblemen. Als hij in de krant leest dat hij verantwoordelijk zou zijn voor het verraad van de verzetsgroep van Hillegonda, is hij compleet in de war. Zijn vriend Aaron vindt dat ze, omdat de media alleen maar bezig lijkt de boel op te hitsen, zelf uit moeten zoeken wat er gebeurd is. En zo ontmoet Simon Hillegonda opnieuw. Zal ze geloven dat hij niets met het verraad te maken heeft gehad?

Maarten 't Hart heeft met de nakomer weer een mooi verhaal afgeleverd. En toch voelt het een beetje... onbevredigend. Het lage tempo, de natuurlijk weer erg uitgesponnen theologische discussies, en vooral ook het laatste deel waarin voor mij de plot tot een nogal kunstmatig eind gebracht werd, die maakten dat ik hier en daar wel het gevoel had een zeer gedateerd boek te (hebben ge)lezen. Daarom: drie sterren.

woensdag 18 mei 2011

Margaret Atwood - Boven Water



Het verhaal
De ik-persoon gaat samen met haar vriend Joe en hun vrienden David en Anna naar de streek waar haar vader woonde. Ze heeft namelijk een brief gekregen dat die spoorloos verdwenen is. Haar vader had ervoor gekozen na de dood van zijn vrouw de bewoonde wereld zo goed als de rug toe te keren en zich terug te trekken op een onbewoond eilandje in Quebec. En nu is hij dus verdwenen.

Eenmaal aangekomen op het eilandje heeft de ik-persoon het idee dat haar vader zich voor hen verstopt en hen begluurt. Er gaat voor haar een sterke dreiging uit van het huisje en het eiland. Ze is dan ook nogal overvallen door het voorstel van David om het verblijf op het eiland dat twee dagen duren zou te verlengen tot een week. Maar toch zegt ze daar geen nee tegen.

Zo op elkaar aangewezen ontstaan er al snel spanningen tussen de vrienden. Hierin spelen verwachtingen rondom relaties, anticonceptie, abortus en man/vrouw-verhoudingen een belangrijke rol. De spanningen worden nog eens extra aangewakkerd door de herinneringen die bij de ik-persoon naar boven komen. Dit alles leidt tot een explosief einde.

Zowel gedateerd als natuurlijk altijd actueel, deze thema's. En Atwood heeft zoals altijd het vermogen om dit alles zo ongelofelijk invoelbaar op te schrijven. Alleen hebben de hoofdpersonen allemaal zoveel haar, daar zou je nu niet meer mee wegkomen hoor ;-)

Originele titel: Surfacing (1972)