donderdag 30 april 2009

Haruki Murakami - Norwegian Wood



Het verhaal
Het is 1987. Watanabe landt op het vliegveld van Hamburg. Op de achtergrond speelt het nummer Norwegian Wood van de Beatles. Door deze muziek wordt Watanabe teruggesmeten in de tijd, naar 1969.
Watanabe is dan een 19-jarige student aan een universiteit in Tokio. Hij leeft op de campus in een jongenshuis, dat van goorheid uit elkaar valt. Behalve de kamer die Watanabe deelt met 'de Marinier', een wat weltfremde jongen met smetvrees.
En zoals logisch op deze leeftijd, is Watanabe druk met het ontdekken van seks. Vooral via zijn vriend Nagasawa, die bij de vrouwen zeer in trek is, komt ook Watanabe ruimschoots aan zijn trekken op dit vlak.
Op een dag ontmoet hij in de metro Naoko, een meisje waarmee hij op de middelbare school heeft gezeten. Zij vormden samen met Kizuki een hecht trio. Maar Kizuki pleegde zelfmoord toen hij zeventien was. Deze zelfmoord maakte een eind aan de hechte vriendschap.
In de maanden die op hun hernieuwde kennismaking volgen maken Watanabe en Naoko lange wandelingen door Tokio en lijken ze elkaar weer te vinden. Het een leidt tot het ander en zo eindigen ze samen in bed. Maar dan stort Naoko in en moet worden opgenomen in een soort psychiatrisch kuuroord. Maandenlang hoort Watanabe niets van haar en hij herneemt zijn studentenleventje, waarbij hij Midori ontmoet, medestudente en de dochter van een boekhandelaar. Slim, mooi, onafhankelijk, ergo, een voor Watanabe zeer aantrekkelijke jonge vrouw.
Onvermijdelijk komt het moment waarop hij moet kiezen tussen Naoko en Midori.

Norwegian Wood wordt door velen gezien als een boek dat anders is dan de andere romans die hij schreef. Ik ben het daar maar ten dele mee eens.
Ja, er is minder sprake van bovennatuurlijke verhaalelementen, die komen in Norwegian Wood inderdaad niet voor. Ja, de personages zijn, in tegenstelling tot die uit zijn andere romans, gewone mensen.
Maar ook hier gaat het om een ingewikkelde zoektocht naar de (schier onmogelijke) liefde, ook hier is de geliefde verdwenen en laat deze verdwijning de hoofdpersoon in verwarring maar vastberaden achter. Vastberaden de geliefde en daarmee de liefde terug te vinden.
En aan de stijl herken je Murakami direct.

De titel verwijst naar het gelijknamige nummer van de Beatles, het lievelingsnummer van Naoko. Het nummer dat de trein van herinneringen in gang zet. Het nummer waarvan de beginwoorden zijn:
I once had a girl
Or should I say
She once had me

Die woorden vatten het boek mooi samen. Want eigenlijk heeft Watanabe maar bar weinig te kiezen in de relaties die hij aangaat. Ze overkomen hem als het ware. Zelfs als hij aan het eind moet kiezen tussen Midori en Naoko wordt die eigenlijk voor hem genomen.

zondag 19 april 2009

Herman Koch - Het diner



Wat een vreselijk knap geschreven boek, maar o, o, o, wat een naar verhaal! Deze roman van Herman Koch is het lezen meer dan waard.

Het verhaal
De hoofdpersonen, Paul en zijn vrouw Claire, hebben een eetafspraak in een sjiek restaurant. Zo'n restaurant met van die te kleine porties op te grote borden waarbij de gerant van echt elk gebruikt ingredient een toelichting aan tafel komt geven. Paul en Claire hebben er absoluut geen zin in, maar ja, ze moeten wel. Het is immers een etentje met Serge Lohman, de gedoodverfde volgende minister-president, en zijn vrouw Babette.
Als Paul en Claire zich voorbereiden op deze afspraak sluipt Paul de kamer van hun 16-jarige zoon Michel binnen. Paul gluurt in het mobieltje van zijn zoon en ziet zijn angstige vermoedens bevestigd worden: Michel heeft iets uitgevreten dat helemaal niet in de haak is.

De rest van het boek speelt zich in het restaurant af, waarbij je via het aperitief naar de fooi geleid wordt en daarbij een steeds gedetailleerder beeld krijgt van (de complexe relatie tussen) de verschillende disgenoten en hun kinderen en waarbij daarnaast duidelijk wordt wat Michel precies uitgevreten heeft.

Op een briljante manier weet Herman Koch je aan het begin van het boek zo op het verkeerde been te zetten dat je je aan het eind van het boek voor het hoofd slaat over zoveel onnozelheid...

V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

want de in het begin ietwat sullige Paul en zijn charmante vrouw Claire blijken tuig te zijn, zulk vreselijk tuig! Ze schamen zich er helemaal niet voor dat hun zoon zwervers in elkaar rost en zelfs in brand steekt: hadden die maar niet in de weg moeten liggen. Je schaamt je na afloop dat je ze in het begin van het boek nog best sympathiek vond. Brrr. Knap boek dus!

zondag 12 april 2009

Haruki Murakami - Dans dans dans



Mensenkinderen, waarom worden er boeken geschreven die niet mogen aflopen maar dat toch doen? Ik weet nog dat ik daar als kind zo'n last van had bij Kruistocht in Spijkerbroek en vandaag kon ik het niet uitstaan dat 'Dans dans dans' een allerlaatste pagina kent.

'Dans, dans, dans' is het vervolg op 'De jacht op het verloren schaap'. Het speelt zich af in 1984, dus een paar jaar na 'De jacht'. De ik heeft de draad van zijn leventje weer opgepikt, of beter gezegd, hij heeft zichzelf een nieuw leventje aangemeten. Hij schrijft stukjes, in opdracht, voor allerlei tijdschriften.

Dan krijgt hij nachtenlang dezelfde droom. In die droom is hij terug op Hokkaido, in het Dolfijnenhotel, waar hij met zijn vriendin verbleef. De vriendin die aan het eind van 'de Jacht' verdween en waarvan de ik niets meer vernam. Huilt zij om hem?

Door deze droom gaat hij ook daadwerkelijk terug naar Hokkaido, maar het hotel zoals hij dat kende bestaat niet meer. In plaats daarvan is er een hypermodern hotel neergezet, dat wel Dolphin Hotel heet maar in niets lijkt op het hotel van weleer. De ik maakt er kennis met juffrouw Yumiyoshi, de receptioniste, die hem vertelt over haar bovennatuurlijke belevenis bij het uitstappen van de lift. Daarna overkomt de ik hetzelfde. Tijdens deze ervaring krijgt hij een soort opdracht: Dans dans dans, dan komen de gestoorde verbindingen in zijn leven weer in orde. Verbindingen? De ik snapt er niets van. Maar dat hij iets moet met die droom over zijn vriendin is duidelijk. En dus gaat de ik niet meer planmatig te werk, maar 'danst' van gebeurtenis naar gebeurtenis, hopend op herstel van die gestoorde verbindingen.

Op die manier komt hij in contact met de 13-jarige Yuki, de dochter van de mislukte schrijver Hiraku Makimura (natuurlijk draagt hij niet toevallig deze naam!) en de briljante maar chaotische en vergeetachtige fotografe Ame. Omdat zij beiden niet in staat zijn voor hun dochter te zorgen (ze hebben het vooral erg druk met zichzelf), ontfermt de ik zich over haar. Een meiske met grote problemen, die zo onaangepast is dat ze het niet uithoudt op school en daarom thuis zit. De ik brengt haar terug naar Tokyo en gaat af en toe met haar op stap.

Dan ziet de ik een film van een oude schoolvriend, die inmiddels gevierd acteur in B-films is. In de film ligt deze Gotanda met de vriendin van de ik uit 'De Jacht' in bed. Genoeg reden om het contact met Gotanda te herstellen. De vriendin van de ik bleek een callgirl te zijn geweest, zo kent Gotanda haar. Maar ook hij weet niet waar zij (hij weet dat ze Kiki heet) momenteel is. Al snel zijn de ik en Gotanda dikke vrienden.

Deze drie mensen, juffrouw Yumiyoshi, Yuki en Gotanda spelen een centrale rol in het oplossen van het raadsel van de gestoorde verbindingen.

Weer een briljant boek van Murakami. Ik kan me nu al verheugen op de volgende van de stapel Murakami's die nog op me liggen te wachten. Maar eerst moet ik het afscheid van deze roman zien te verwerken...