donderdag 30 december 2004

De wetten van Kepler - Don Quichot



Op donderdagavond 30 december togen vriendin E en ik heerlijk in de trein naar Den Bosch om daar in de Verkadefabrieken te gaan kijken naar Don Quichote, gespeeld door de Wetten van Kepler (ben mijn foldertje kwijt, had ik als boekenlegger in mijn versie van Don Q gestopt, ongelofelijk maar waar, dus geen verdere bijzonderheden). In de trein legden wij decagrrls natuurlijk direct onze Don Q's op het tafeltje: E haar 'retold kinderversie' en ik 'deel I (want het schiet nog steeds niet zo op, hoewel ik de afgelopen twee dagen toch wel even 150 pagina's weglas, maar dat terzijde) van mijn BvdP'-versie.

We kwamen ruim op tijd in de fabriek aan om daar nog even rond te snuffelen. Er zijn filmzalen, een cafe-restaurant (prachtig gerestaureerd, E had iets van ouwe meuk verwacht, maar het kwam voor mij goed overeen met wat ik zag in de oude Van Nelle fabriek in Rotterdam: door hippe jonge designers ingericht, modern en smaakvol passend in de historie van het gebouw). Overal waren hints naar Don Q aangebracht. Een roestige fiets (wij dachten natuurlijk dat dat Rocinant zou zijn, bleek trouwens niet zo), molens, stukken wapenrusting etc.

De voorstelling was erg bijzonder. Twee acteurs (Don Q en Sancho P), en een viertal muzikanten die in een hoek op het toneel zaten en af en toe in het spel werden betrokken. Het decor was geweldig, met houten pallets waren allerlei bergen (stapels) gemaakt, waar ze overheen klommen tijdens hun reizen. Het verhaal was uiteraard enorm ingekort en flink gemoderniseerd. Voor mijn gevoel speelde het zich ergens op het Brabantse platteland af (met dorpscafe en kermis). Het gevecht tegen de windmolens ontbrak, maar er werd wel naar verwezen. Omdat ik de boeken nog niet uit heb, kon ik nog niet alle scenes thuisbrengen, volgens E werd vooral uit deel I geput. Prachtig omlijst door de muziek/muzikanten.

Een zeer geslaagde avond!

dinsdag 21 december 2004

Miguel de Cervantes y Saavedra - Don Quichot



Het schiet niet zo heel erg op. Ik geloof dat ik nu rond pagina 200 ben (elke avond in bed een pagina of 10-15, lekker leesvoer voor in bed, hoewel het boek wel wat zwaar is).

Mij werd gevraagd hoe een Spanjaard Don Quijote uitspreekt: Don Kie-gò-te. Met een harde g of ch. Als je de j laat staan in het nederlands krijf je Don Kij-go-te dus het schrijven als Don Qui-cho-te is eigenlijk niet zo gek, alleen zijn wij het op z'n Frans gaan uitspreken, met ch als sj van chocola ipv als ch van charisma. Het boek wordt in het Spaans 'El Quijote' genoemd. Net zoals wij het hebben over 'de Max Havelaar'...

Mijn lerares Spaans vertelde dat ze de vertaling van B. vd Pol (die ik lees), goed vindt, met uitzondering van de eerste zin, waarin de schrijver vertelt in het Nederlands dat hij zich de naam van het desbetreffende plaatsje niet meer *kan* herinneren. In het Spaans staat daar dat hij zich de naam van het plaatsje niet meer *wil* herinneren. En dat is natuurlijk wel een heel ander iets!

Ik lees verder (genietend van kleine hapjes Don Q)

maandag 20 december 2004

Rascha Peper - Oesters



Alweer een poosje ligt op mijn bureau uitgelezen te wachten op een leesverslagje: Rascha Peper - Oesters.

Het verhaal
De jonge studente Olga rijdt vanaf het vakantieadres waar ze met haar ouders is mee terug naar Nederland met een vriend van hen, de Zeeuwse kunsthandelaar Frank. Ze worden verliefd op elkaar. Het leeftijdsverschil (40 jaar!) blijkt echter te groot om deze liefde blijvend te laten zijn: als Olga na een paar jaar ook verliefd wordt op een medestudent, moet ze kiezen.

Een jaar of wat (ongeveer 20) later herstelt Olga van kanker in Wenen, waar ze met haar man woont. Deze ziekte laat haar nadenken over vroeger, en ze vraagt zich steeds af of ze twintig jaar eerder niet de verkeerde beslissing nam. Ze raakt hierdoor erg van de kaart.

Mooi boekje! Wat een eenzaamheid, tastbaar beschreven. Ik werd er benauwd van...

dinsdag 23 november 2004

Patricia Highsmith - Ripley's game



'There's no such thing as a perfect murder'. Zo begint Ripley's game, de roman van Patricia Highsmith uit 1974. Wie denkt dat het een politieroman is, zoals ondergetekende, komt bedrogen uit. Hoewel bedrogen? In ieder geval word je op het verkeerde been gezet. Want het boek gaat juist over de andere kant: een verhaal over moordenaars en hun daden. Fascinerend!

Het verhaal: de Hamburgse zakenman Reeves Minot vraagt aan zijn 'vriend' Tom Ripley, die vlakbij Parijs woont, hulp bij het stoppen van het oprukken van de Mafia in Hamburg. Omdat Tom kortgeleden op een feestje de wat sjofele Jonathan Trevanny heeft ontmoet, die hem min of meer per ongeluk beledigde, lijkt het Tom wel grappig om ervoor te zorgen dat Jonathan Reeves gaat helpen. Om het pad voor Reeves te effenen, strooit Tom een roddelpraatje over Jonathan rond: hij zou stervende zijn. Toeval wil dat dat nog waar is ook. Als Reeves Jonathan benadert voor de moorden op de Hamburgse mafiaboys, in ruil voor medische hulp van Duitse specialisten, hapt de laatste toe. En zo begint de neergang van de keurige Jonathan tot een koelbloedige moordenaar.

Pas toen ik aan deze bespreking begon, trof me de dubbele betekenis van het woord 'game': spel, maar ook prooi. Tom speelt een spel met Jonathan, maar Jonathan is eigenlijk ook de prooi.

Ja, een fascinerend boek.

vrijdag 12 november 2004

Tracy Chevalier - Girl with a pearl earring



Eerst maar even over het boekje zelf. Tracy Chevalier beschrijft in Girl with a pearl earring de belevenissen van de 16 jarige Griet, die als dienstmeisje in het huis van de familie Vermeer komt werken. De eigenaardigheden van een groot (maar langzaam!) schilder, zijn vrouw die continu zwanger is, de kinderen van wie er een dochter een etterbakje is. Tot zover een leuk verhaal.

Maar dan wil Vermeer graag Griet schilderen, en zo ontstaat stiekem het zo bekende schilderij van het meisje met de blauw met gele tulband die schuchter over haar linkerschouder kijkt. Omdat het natuurlijk eigenlijk niet mag, moet dit schilderij stiekem gemaakt worden. De finishing touch is de paarlen oorbel die Griet in moet doen. De oorbel van Vermeers vrouw! Zoiets houd je natuurlijk nooit geheim. Dat gegeven brengt veel spanning met zich mee.

Prachtig beschreven hoe de schilder aan het werk zou kunnen zijn geweest. En hoe Griet allerlei kleine details zou hebben getipt.

Ondertussen geeft het boekje ook nog eens een leuk kijkje in de keuken van het 17e eeuwse Delft: de straten, de grachten, de kerken. En omdat ik daar ooit geboren ben, spreekt dat me natuurlijk extra aan. En het belabberde sociale systeem van die tijd wordt op een heel natuurlijke manier besproken.

Het eerste schilderij dat Vermeer in het boekje maakt gaat over een vrouw die zit te schrijven met een gele mantel met een bontrandje aan en die de schilder aankijkt. Ik ken redelijk wat schilderijen van Vermeer maar kon er maar niet opkomen welk schilderij hier bedoeld werd. Gisteren liep ik door het station en zag de aankondiging van een tentoonstelling 17e eeuwse meesters in het Boymans. Met op de poster: jawel! Het schilderij van de schrijvende vrouw. Hehe! Wat een opluchting als je het dan ineens kan plaatsen!

Ergo: goed boek!

woensdag 10 november 2004

Kristien Hemmerechts - Een zuil van zout



Al evenmin was ik gecharmeerd van Een zuil van zout. Even deed het verhaal me denken aan Dorresteins Een hart van steen. Ook een vrouw die zwanger is en in het huis van haar ouders 'kampeert'. Maar waar ik de hoofdpersoon van Hemmerechts ongeloofelijk irritant vond, leefde ik ooit enorm mee met de hoofdpersoon van Dorrestein.

Thomas Rosenboom- Spitzen



Eindelijk het boekenweekgeschenk uitgelezen. Nee, niks aan. Jammer, gezien het mooie voorplaatje en wat toch niet vaak gebeurt met een boekenweekgeschenk, de hardcover uitgave. Zeer ongeloofwaardig.

zondag 31 oktober 2004

Mark Haddon - The curious incident of the dog in the nighttime



This book is great! I heard so much about it that I was dying to read it. Well, it defenitely was worth waiting for.

Christopher is so cute (if that is the correct word in English, can´t find my dictionary at the moment, the Dutch word is: ontroerend), but I can imagine that living with such a child is extremely exhausting.

I loved the numbering of the chapters (in prime numbers). The strange things about food, colours, numbers. Trying to get everyting into some kind of logical scheme, makes Christopher feel safe: schemes are something he can relate to. Emotions aren´t.

Some of my favourite quotes:
Christopher has problems reading face and body language. He has his teacher draw facial expressions for him on a piece of paper to help him understand other people´s emotions:
´I got Siobhan to draw lot of these faces and then write down next to them exactly wat they meant. I kept the piece of paper in my pocket and took it out when I didn´t understand what someone was saying. But is was very difficult to decide which of the diagrams was most like the face they were making because people´s face move very quickly.´
´I could tell that he was angry because he was shouting´

Christopher is a science-believer. While watching a video on life in the deepest parts of the oceans:
´I like this bit because it shows you that there is always something new that science can discover, and all the fats that you take for granted can be completely wrong.´
And a few pages later:
´Lots of things are mysteries. But that doesn´t mean there isn´t an answer to them. It´s just that scientists haven´t found the answer yet.´

His love for timetables:
´Because time is not like space. And when you put something down somewhere (...), you can have a map in your head to tell you where you have left it, but even if you don´t have a map it will still be there because a map is a representation of things that actually exist (...). And a timetable is a map of time, (...). And this is why I like timetables, because they make sure you don´t get lost in time.

woensdag 27 oktober 2004

J.M. Coetzee - Life and times of Michael K.



Ik las Life and times of Michael K. van Coetzee (in het Nederlands want mijn biebje is niet zo ruim gesorteerd).

Het verhaal: Michael K is een sociaal zwakke man, hij werkt als hovenier voor de gemeente. Zijn meest opvallende 'eigenschap' is zijn hazelip. Als zijn moeder ziek wordt en daardoor niet meer kan werken, en bovendien de burgeroorlog in hun stad (Seepunt wordt genoemd, is dat een stadsdeel?), vluchten ze naar het platteland waar zij vandaan is gekomen, allerlei controlposten ontwijkend. Helaas sterft zijn moeder onderweg (huiveringwekkend beschreven scenes van in en om het ziekenhuis) en Michael besluit haar as toch 'thuis' te brengen. Maar dan wordt hij als 'landloper' opgepakt en in een kamp gestopt. Langzaam teert Michael in op zijn reserves. De rest vertel ik niet, dan wordt het een verklapper.

Prachtig, maar zo afstandelijk, net als Michael zelf, is zijn leven beschreven. Net als in IJzertijd wordt nergens genoemd welke kleur Michael heeft, maar de gebeurtenissen spreken boekdelen.

woensdag 20 oktober 2004

Amelie Nothomb - Antichrista



Gisterenavond zat ik in de trein terug en ik las in dat uurtje Amelie Nothomb - Antichrista. Wat een vreemd boekje.

Het verhaal
Blanche is een 16 jarig meisje dat naar de Universiteit gaat. Ze is sociaal gezien niet zo sterk (en ook een stuk jonger dan de rest van de studenten) dus ze is nogal eenzaam. Tot de populaire Christa haar aanspreekt. Blanche droomt ervan dat ze vriendinnen zullen worden en is zeer vereerd als Christa een keer met haar mee naar huis gaat. Maar eigenlijk gaat het direct al fout. Naar buiten toe lijkt het zo'n leuke meid, maar Christa blijkt geen respect te hebben voor Blanche, ze speelt met haar. De ouders van Blanche zijn zeer gecharmeerd van de vlotte Christa en bieden haar onderdak aan voor door de week: ze mag dan de kamer van Blanche met Blanche zelf delen. En zo wordt Blanche steeds verder bij zichzelf, haar ouders en haar veilige plek (haar kamer) weg gedreven. Dit kan natuurlijk niet goed gaan. Blanche besluit er wat aan te doen. Ik vertel niet wat, anders is het een verklapper van jewelste.

Ik weet niet zo goed of ik het nou goed moet vinden of eigenlijk niks. De eindeloze herhalingen van Blanche die maar tegen zichzelf tekeer blijft gaan dat ze zo slap en niks is, gingen me ernstig tegenstaan. Dat weet ik nu wel, dacht ik en ik wilde het boekje dichtslaan. Gelukkig kwam toen de ommekeer.

vrijdag 15 oktober 2004

Mies Bouhuys - De klepel of de klok



Ik lees als tussendoortje een oud kinderboekenweekgeschenk: De klepel of de klok van Mies Bouhuys, met als ondertitel 'je weet niet wat je ziet', uit 1979. Enig boekje over een schatzoekerij van een paar kinderen. In de kantlijn telkens kleine puzzeltjes, van die eh... hoe noem je dat ook al weer, gezichtsbedrogdingen, met cirkeltjes en lijntjes en zo. Heerlijk, ik trap er 25 jaar later dus nog steeds in!

vrijdag 8 oktober 2004

Kinderboekenweek!



De kinderboekenweek is weer begonnen! Voor mij (ok ok, ook voor de kinderen ;-) ) een van de hoogtepunten in het jaar.

We begonnen dit jaar weer met het tradionele kinderboekenfeest in het Utrechtse stadhuis. Daar liepen mw Helderder en Pluk rond (Pluk gaat bijna in premiere!), en die stelden de verschillende kinderboekenschrijvers op geestige wijze aan het publiek voor.

Daarna met de jongste (4 jaar) naar een voorstelling van Sieb Postuma geweest, over het hondje Rintje en zijn vriendinnetje Henriette. Enig! En het boek prachtig gesigneerd meegenomen. Ondertussen de andere kinderen gestald bij 'Superguppie'. Groot succes (jammer dat ik daar zelf niet bij was). Dus dat moest ook mee. En zo nog wat boeken, voor ieder echt niet meer dan één (anders sjouwt Elsje zich een breuk :-) en heeft daarna ook nog pijn aan de portemonnee :-)) ).

Waar ikzelf helemaal weg van was, was van Guus Kuijer, die ik al las toen ik zo oud was als mijn kinderen nu. De grote Madelief-verzameling met handtekening staat dus nu te pronken op het buffet.

En de oudste mag nog, die vond niets van haar gading op het boekenfeest. Hoera, we feesten gewoon nog een keertje in de kinderboekenwinkel! En natuurlijk moet dan ook Tonke meegenomen. Want die lag niet op het feest, kun je het je voorstellen? Absoluut een van de toppers van mijn jeugd en die van hopelijk nog heel veel generaties. Wat heb ik dat veel nagespeeld!

zaterdag 2 oktober 2004

Emma McLaughlin & Nicola Kraus - The nanny diaries



Heb net de eerste 70 pagina's weggetikt. Lekker! Ik was vorig jaar zomer in NY en herken het beeld van chique ouders met Filipijnse nanny die dan met kind in het park zat. Het is daar echt een apart fenomeen.

Sowieso een leuk boek voor de NY liefhebbers, ik herken heel wat plekjes. Vooral ook uit de verhalen van mijn zus die er woonde. Het gegooi met merken bv van schoenen uit Sex and the City, dat trouwens, niet onbelangrijk detail, bij mijn zus op de stoep werd opgenomen, althans het deel waar Carrie zou moeten wonen!

woensdag 29 september 2004

Paul Auster - Orakelnacht



Ik las Paul Auster - Orakelnacht. In mijn biebje hadden ze niet de originele versie, dus ik las 'm in het Nederlands.

Wat een mooi boekje (206 pagina's, vrij wijd gedrukt)! Men zegt wel eens: wie schrijft die blijft. En dat is voor mij een beetje het thema van dit boek.

Het verhaal
De hoofdpersoon Sidney, een schrijver die herstelt van een ernstige ziekte, probeert zijn leven weer een beetje op orde te krijgen. Hoe doet hij dat: door te schrijven. Hij koopt een mooi schrift en op het moment dat hij dat opendoet, vloeien de woorden uit zijn pen. Een vriend van hem, ook een schrijver, daagt hem uit een thema uit te werken van een man die van de ene dag op de andere zijn oude leventje in de steek laat. Sidney schrijft hierop het verhaal over een redacteur bij een uitgeverij, die een mansucript onder ogen krijgt dat zijn leven verandert. Dat manuscript op zijn beurt gaat over een man die in de toekomst kon kijken en dat zo beangstigend vond dat hij zich van het leven berooft. Zo zitten er dus diverse, in het begin separate, lagen in het verhaal. Maar op een gegeven moment gaan die lagen door elkaar lopen. De verhalen van Sidney, zijn vrouw, hun vriend, maar ook van de personen uit het thema, het verhaal van Sidney en het mansucript gaan op een prachtige manier in elkaar over.

Wordt wat eenmaal geschreven is ook ooit bewaarheid? Dit is een mooi uitgewerkte centrale vraag?

In het begin bevreemdend zijn de zogenaamd terloopse voetnoten, waarin eigenlijk nOg een verhaal, ook over en van Sidney trouwens erdoor heen speelt.

Deze korte beschrijving doet het boekje geen recht, dat besef ik terdege.

dinsdag 21 september 2004

Jeffrey Eugenides - Middlesex



De afgelopen dagen geveld geweest door een superstijve nek en dus kon ik weinig anders dan me volstoppen met pijnstillers en dan rustig in bed een boekie lezen... dat laatste is natuurlijk wel weer een geluk bij een ongeluk.

Middlesex van Jeffrey Eugenides is echt een boek voor diegenen die van boeken als The corrections en The little friend genoten.

Een familiehistorie, een stuk Amerikaanse geschiedenis. Dit keer opgehangen aan een chromosomale afwijking (ik heb geen zin te gaan grasduinen of die echt bestaat). Deze chromosomale afwijking ontstond o.a. in het oude Griekenland en reist met de grootouders van de hoofdpersoon Calliope, Lefty en Desdemona, mee naar de VS in de jaren '20 van de vorige eeuw.

Beschrijvingen van immigratie: het tegelijkertijd zo snel mogelijk all-american willen worden en tegelijkertijd vasthouden aan oude gewoontes om zo de band met het moederland niet te verliezen. Ook het vinden van huwelijkspartners in de Griekse gemeenschap hoort daarbij. We maken de drooglegging en de illegale drankstokerij mee, de opkomst van de lopende band in de Ford-fabrieken (schitterend beschreven trouwens), de recessie, opkomst van de Black Power, WO II, het anticommunisme van de jaren 50, de John Lennon-imitatie van de kleinzoon 'Chapter 11' (zou deze naam iets uit de bijbel kunnen zijn? Iets uit een ander boek? Iets uit de declaration of independence of zomaar een naam?) begin jaren '70.

Hun kleindochter, Calliope wordt geboren met het uiterlijk van een meisje maar op haar 14e blijkt dat ze genetisch een jongen is, Cal. Het boek is door Cal geschreven als hij net 40 is en in Berlijn woont waar hij werkt voor de Amerikaanse culturele attaché. Boeiend gegeven.

Mooi ook hoe de grootmoeder, die altijd zo goed het geslacht van ongeboren babies kon voorspellen er dit maal naast lijkt te zitten (ze voorspelt een zoon, het is een dochter) en aan het eind van het boek tevreden concludeert dat ze er toch niet naast zat.

En dat Calliope zo heet (muse of the epic poetry) is natuurlijk ook niet zomaar. Eigenlijk had Eugenides er een heldendicht van moeten maken, maar ja, dat koopt natuurlijk weer geen hond. :-)

Eerst wat citaten en dan onder een verklapper nog iets...
----------------
De moeder van Calliope wil zo graag een dochter, de vader heeft een idee: als ze nou sex hebben ruim voor ze ovuleert, zijn de mannelijke zaadcellen al dood en krijgen ze dus een dochter.
'What we want is a good old, slow, reliable female sperm.' (...) Tessie laughed the suggestion off. But behind her sarcasm was a serious moral reservation. To tamper with something as mysterious and miraculous as the birth of a child was an act of hubris. In the first place, Tessie didn't believe you dould do it. Even if you could, she didn't believe you should try.
(Uiteindelijk gaat ze toch mee in het plan en zowaar: een dochter!)
----------------
Standing at the window, my brother wanted more than anyting to believe in an American God who got ressurected on the right day.
----------------
Om de VS in te komen, moeten de immigranten een taaltest ondergaan. Het is een bijbeltekst waarin eunuchs voorkomen.
'We didn't have enough eunuchs in Turkey? Now we have to talk about them at Ellis Island?'
'The Americans let in everyone (...) Eunuchs included.'
'They should let us speak Greek if they're so accepting'
----------------
Over Berlijn:
This once-divided city reminds me of myself. My struggle for unification, for Einheit. Coming from a city still cut in half by racial hatred, I feel hopeful here in Berlin.
----------------
Woorden van een Black Power dominee (aan wie nog een vreemd luchtje zit trouwens, maar daar gaat het me hier even niet om. Het fragment is geheel in hoofdletters geprint, je hoort het schreewende geluid:
'You have heard of the Darwinian theory of natural selection? This was unnatural selection. By his scientific grafting Yacub produced the first yellow and red people. But he didn't stop there. He went on mating the light-skinned offspring of those people. Over many, many years he genetically changed the black man, one generation at a time, making him paler and weaker, diluting his righteousness and morality, turning him into the paths of evil. And then, my brothers, one day Yacub was done. One day Yacub was finished with his work. And what had his wickedness created? As I have told you before: like can only come from like. Yacub had created the white man! Born of Lies. Born of homicide. A race of blue-eyed devils!'
--------------
They tended to resemble Tom Waits, or maybe it was the other way around.
--------------

Het is mooi hoe die eerste zinnen je op het verkeerde been zetten

v

e

r

k

l

a

p

p

e

r

Ik dacht de hele tijd dat Calliope op haar 14e geopereerd zou worden en dat Cal dus een 'echte' man zou worden. Later begreep ik eindelijk zijn sexuele geremdheid.

zaterdag 7 augustus 2004

Goed de zomer (en verhuizing) door




De afgelopen maanden las ik
- Onbepaald door het lot van Imre Kertesz, wat een prachtig boek!
- The good earth van Pearl Buck, idem
- ik begon aan Strijdlust van Antonia Munoz Molina, maar dat kan me niet boeien tot nu toe dus het gaat terug naar de bieb.
- Nightwatch van Terry Pratchett



En voor de rest allerlei stukjes uit de boeken uit mijn nu dan toch eindelijk uitgepakte boeken!! Na bijna drie jaar zien ze het daglicht weer eens, ze lachen me toe en ik voel me eindelijk weer ergens thuis!

zondag 18 april 2004

P.F. Thomése - Zuidland



Dit boekje eindelijk gelezen, het ligt al zo lang op de plank... Het bestaat uit drie verhalen, die nogal verschillend van achtergrond zijn. Met name het derde verhaal, dat zich in Noord-Afrika afspeelt, ademt een sfeer van kruiden en bazaars uit... het eerste daarentegen, ruikt naar Noordzee-vis. Het is het debuut van Thomese uit 1991 en werd bekroond met de Ako Literatuur Prijs.

De site van de schrijver geeft de volgende beschrijving van de bundel:
P.F.Thomése beschrijft in deze verhalenbundel de ongewenste lotsbestemmingen van enkel vergeten figuren uit de vaderlandse geschiedenis. Jacob Roggeveen, de ontdekkingsreiziger die tegen zijn zin uitzeilde naar het Zuidland, de tweederangs dichter Janus Dousa, heer van Noordwijk, die denkend aan Latijnse verzen een walvis aan het strand vindt, de stervende 'hertog' van Ripperda en zijn lijfarts, de homoseksueel-van-late-roeping Foucart, een beeldenstormer-met-berouw en zijn gebochelde zoontje - allen dromen zij van de waarheid, maar als ze dichterbij komen, merken ze dat die onverdraaglijk is, al is het dan te laat om nog terug te keren. In Zuidland worden de doden naar boven gehaald - en wéér proberen zij te doorgronden waarom hun leven zo ontoereikend, overbodig en vergankelijk heeft moeten zijn.

Interessante thema's, maar toch was het boekje een beetje een teleurstelling voor mij. Ik had verwacht dat in een bundel korte verhalen, de schrijver zich van verschillende kanten zou laten zien, maar elk verhaal heeft dezelfde, zware schrijfstijl, waar ik maar moeilijk door geboeid kon worden.

maandag 9 februari 2004

Andreas Staïkos - Hoge hakken en peterselie



Na een wel vermakelijk begin verzandde het verhaaltje in een omgekeerd boeketje, en dat was het enige grappige hieraan. Ik typ denk ik 3 recepten over. Ik speel met de gedachte om binnenkort bij de Griek uit eten te gaan, lijkt me wel een prima plaats om het achter te laten.

Doeschka Meijsing - De kat achterna



Uhm... na een enthousiaste mail bij de boekgrrls heb ik De kat achterna uit de bieb gehaald, maar ik moet tot mijn schande bekennen dat ik na het tweede deel absoluut geen aanvechting meer had om door te lezen. Het is terug naar de bieb...

Waarom eigenlijk niet? Het verhaal maakte me niet nieuwsgierig, er zat te weinig spanning in, ik vond het eerlijk gezegd maar gezeur. Die jaloersigheid op Eefje, tja, wat moet ik ermee?

Wat ik me wel afvroeg was in welke tijd het nou moet spelen? Soms had ik de jaren '50 voor ogen, soms de jaren '70. Misschien soms nog wat later? Het kan zich niet over al die decennia uitstrijken want zo oud is de hoofdpersoon niet als ze terugkomt uit Canada. Nou goed, ik ga me er niet meer mee bezighouden...

Het onuitgelezen terugbrengen van een boek voelt trouwens als een overwinning want dit deed ik nog niet vaak, meestal ploeter ik door tot het bittere eind.

zaterdag 10 januari 2004

Lars Saabye Christensen - De halfbroer



Van de week las ik eindelijk de Halfbroer uit van Lars Saabye Christensen, het boekgrrls-maandboek van november.

Ik heb genoten van dit boek, het staat voor mij nu al hoog in mijn top van 2004 (en dat in de eerste week van januari!). De stijl en de personages deden met wel wat aan John Irving denken, en in de gauwigheid zag ik dat ik niet de enige was met die associatie. En als het boksen van Fred worstelen was geweest, helemaal!

Voor mij was het begin echt worstelen, ik had de grootste moeite met die zuiplap en hoogst irritante Barnum. Maar vanaf het moment dat hij terugging in de tijd, naar de verkrachting van Vera door de man met de negen vingers, werd ik gegrepen. Christensen weet met prachtzinnen, die wonderlijke maar niet ongeloofwaardige personages en gebeurtenissen beschrijven, voor mij zijn verhaal tot leven te brengen.

Ten eerste natuurlijk de halfbroers, het koekoeksjong Fred en het kleintje Barnum. Hun familieleden: hun overgrootmoeder, ooit actrice en nog immer wachtend op haar grote liefde die vermist is geraakt op de Noordpool. Het enige dat ze nog van hem heeft is zijn laatste brief. Deze brief speelt in de rest van het verhaal een belangrijke rol trouwens. Haar dochter, Boletta, van wie we eigenlijk te weinig te weten komen, die ook al ongetrouwd (bewust?) een kind gekregen heeft, die jarenlang werkte op het telegraaf-kantoor, en die telkens 'als ze het op haar heupen krijgt' vertrekt naar De Noordpool. De dochter van Boletta, Vera, wiens vriendin Rakel in WOII is afgevoerd naar Ravensbrück, en die op bevrijdingsdag verkracht wordt. Na de oorlog trouwt ze met oud-circus-artiest en sjacheraar Arnold Nilsen, en uit die verbintenis wordt de ik-persoon, Barnum, geboren.

Naast deze familie komt er nog een flink aantal kleurrijke bijrollen in beeld. Zo zijn er de twee beste vrienden van Barnum, de dikke Peder en het meisje waarop beiden verliefd zijn, Vivian. Of is het Vivian die verliefd is? En hun ouders, de verminkte moeder van Vivian, de postzegelverzamelende vader van Peder. De verzekeringsagent Arnesen en zijn vrouw, huismeester Bang, het Chocolademeisje en langste man ter wereld in het circus waar Arnold werkt voor hij Vera leert kennen, Esther van de kiosk.

Voor mij was er een aantal thema's. Ten eerste wachten. Fred op zijn kans om te bewijzen dat hij ook wat voorstelt, of wacht hij op een moment om wraak te nemen op Arnold? Barnum op zijn perfecte script en later op Fred. De Oude op haar geliefde. Boletta, waar wacht zij op? Arnold op zijn gouden kans om beroemd te worden? Vera op Rakel en daarna Fred. Peder? Vivian? Eigenlijk wachten Peder en Vivian op Barnum.

Ten tweede gaat het over grenzen aan jezelf stellen danwel die oprekken of negeren door hongeren, langdurig stilzwijgen, je moedwillig in elkaar laten trimmen, het perfecte script, vergetelheid dan wel geluk in de alcohol.

Ten derde onvolmaaktheid: Barnum is te klein, Peder te dik, Freds dyslexie en wat is er mis met Vivian: zij werd geboren tijdens een ongeluk.

Wel een paar open eindjes die in mijn kop blijven hangen: wat is er nou toch precies gebeurd met De Oude? En hoe zat het nou met het ongeluk waarbij Vivian geboren werd? Wie is nou de vader van Fred? Zal er ooit een script verfilmd worden? Is Barnum nou wel of niet de vader van het kind van Vivian? Lekker om nog over na te blijven peinzen.

Tot slot nog wat fragmenten:
--------------------
En ze dacht, oorlog is stilte. Vrede is lawaai.
---------------------
Het moment dat het tot Barnum doordringt dat hij niet zoals alle andere kinderen is, maar piepklein:
'Hier zou jij bijna kunnen wonen', zegt hij. De agent lacht en geeft me een klopje op mijn rug. Dan wordt het volkomen stil. Ik kijk naar hem op. Ik wil hier niet wonen. 'Hoezo?' vraag ik. De agent bukt zich. 'Hoezo?' 'Ja, hoezo?' Hij recht zijn rug weer. Knokkel (de juf) staat ongeduldig op de zebra. De rest van de klas doet een stap naderbij. 'Omdat alles hier zo klein is dat het precies groot genoeg is voor jou', zegt de agent. Zo zegt hij het, dat alles hier precies groot genoeg is voor mij, en hij lacht. Iedereen lacht. Ik sta midden in het gelach en de agent aait mijn krullen. (.) Ik zie hoe de anderen uit de klas me aankijken. En ik weet dat hierna niets zoals vroeger kan zijn. Van nu af aan ben ik klein. Ik ben de enige inwoner van deze kleine stad. Mijn tekortschieten, mijn gebrek aan lengte is opeens zichtbaar geworden. De agent heeft mij gebrandmerkt.
-------------------
Uit de leerboeken van Barnum (vooral die bochel, LOL!):
'Hoe vaak hoort men zijn eten te kauwen? Zesentwintig keer. Zesentwintig keer hoort men zijn eten te kauwen, anders krijgt men darmcatarre, verstopping, slokdarmontsteking, opgezet tandvlees, slechte tanden, een breuk en een bochel.'
---------------------
Om aan de dansles te ontsnappen bedenkt Barnum dat hij alles verkeerd wil gaan doen:
'(.), kwam ik tot de conclusie dat er evenveel verkeerde dingen zijn die je in deze wereld kunt doen als juiste, of misschien waren het er wel veel meer, want als je eenmaal begon te broeden op wat je allemaal verkeerd kon doen, dan werd je als het ware veel vindingrijker, er openden zich nieuwe mogelijkheden, en ik was die ochtend zó in vorm dat het me lukte een som te maken zonder te hoeven overgeven, namelijk dat als je alle juiste dingen die je kunt doen met ongeveer drie vermenigvuldigt, dan krijg je het aantal verkeerde dingen waaruit je kunt kiezen.'
----------------
Prachtig voorbeeld van de mooie zinnen die Christensen weet te breien:
'Boletta had een keer over maanziekte verteld, dat je dromen sterk als staal kunnen worden als de maan vol is, want het maanlicht is een vlam die de werkelijkheid en alles wat we ons verbeelden aan elkaar last. Tijdens de oorlog had niemand last van maanziekte, want toen had iedereen verduisteringsgordijnen en mocht je 's nachts niet naar buiten, daarom hebben wij gewonnen. Misschien was dat wel wat Boletta op haar heupen kreeg, als ze naar de Noordpool moest, maanziekte, en raakte ze dat pas weer kwijt als de zon de maan wegduwde en de lassen in het metaal van de duisternis liet smelten.'
--------------
'(.) het is een merkwaardig gezelschap, maar Aleksander begroet de kleine, aanstellerige man vriendelijk, die een andere tongval heeft, noordelijk, wat hij probeert te verdoezelen door langzaam en met hoofdletters te praten.'
--------------
'Dan slaat Asle Braten. Het is een wilde, woeste slag tegen Freds gezicht en die maakt een wolk van zweet rond Freds hoofd los, nat, glimmend poeder, als een verpulverde stralenkrans.'
----------------
'En zo begon dat wat ik mijn tussentijd noem, mijn eerste tussentijd, waar er nog zovele van zouden volgend en die sommigen het liefst zouden schrappen, eruit zouden knippen, de dramaturgen wordt het rood voor de ogen wanneer er zulke lange, stille scènes komen, de producenten smijten het script in de dichtstbijzijnde prullenbak, de regisseurs vragen je er een onbekende man met een machinegeweer in te schrijven of een ongelukkige jeugd en ze gaan op de wc op een nieuwe versie zitten wachten, ze hebben liever een moord en harde muziek en outfaden naar zwart, ze willen liever reclame hebben, ze willen alles behalve dit, want ze zijn erg bang dat ze zich zullen vervelen. Maar ze hebben nog niet begrepen dat juist in deze hoeken van het verhaal de keerpunten kunnen liggen, de sluimerende onrust, die langzaam opstijgt van de bodem en zijn ringen van onderuit verspreidt.'

donderdag 8 januari 2004

Margaret Atwood - The handmaid's tale



I really loved this book by Margaret Atwood! The description of the Gileadian society is chilling. Gilead banishes love and lust, and in stead of that, introduces sex as purely functional for creating offspring.

In this fashion, the main character, to the reader simply known as Offred ('of Fred', Fred's property), is only used as a breeding apparatus. She has to couple with the Commander, whose wife is barren. Since Offred has conceived before, her ovaries are considered viable, and therefore the commander's wife can use her as a substitute. Offred's daughter from former times, when Gilead was still the USA, has been taken from her. Absolute and pure horror.

From the first page on, I was unable to put the book aside. It made me shiver. It is hard to imagine, even though I know it is true, that women's rights are being violated in this fashion. Positioning the story in the (former) USA increases the story's strength.

This was my fourth Atwood. With the exception of The edible woman, I loved her books. The edible woman is just outdated (for us Dutch girls, I am not sure about other, maybe less liberal societies...).

Atwood seems to be able to hit some kind of nerve deep within me: her stories make me sad, angry, but on the other hand there is always room for an optimistic end. In this book it is a lecture from a professor, some 150 years later. The professor speculates on what may have happened to Offred after the end of the main story.

dinsdag 6 januari 2004

Felix Thijssen - Charlotte



Het verhaal
Charlotte is een meisje van 18 dat recent haar ene moeder verloor. Haar andere moeder laat haar dan haar geboorteakte zien. Ze blijkt niet van een anonieme donor te zijn, maar de dochter van een hotelmagnaat. Ze zoekt deze Otto Runing op, die vlak daarna vermoord wordt. Dan dient Charlotte een claim in voor een deel van de erfenis. Hebben de moord en Charlotte met elkaar te maken? De weduwe van Otto, Heleen, gelooft er niets van dat Charlotte de dochter kan zijn van Otto en huurt een privé-detective in, Max Winter. Hem en zijn vrouw Nel volgen we in zijn onderzoek.

Een whodunnit, die zich in Nederland afspeelt en daardoor lekker herkenbaar is, zeker de delen in Utrecht. Irritant detail zijn de borstvoedingsscenes van Nel aan de baby van Nel en Max. Het gemak waarmee Nel en Max de baby dan weer achterlaten bij de oppas (Corry, maar ze noemen haar Sorry, daar moest ik wel weer om lachen want wij zeggen altijd: Sorry, mijn naam is Corry :-) ) is daarmee in tegenspraak.

Een lekker boek. Beeldend geschreven bovendien, ik zag het voor me. Kan zo een tv-vertaling van worden gemaakt. Beetje a la Russen. Dan kijk ik zeker!

donderdag 1 januari 2004

Terugkijkend op 2003



Eindelijk mijn jaaroverzicht: ik las 40 boeken, met vooral in de tweede helft van het jaar een aantal dikkerds. Een paar doorsnedes:

Meegelezen of vlak daarna gelezen boekgrrls-maandboeken:
Kader Abdollah - Spijkerschrift
Ronald Giphart - Gala
Sarah Waters - Fingersmith
Annejet vd Zijl - Anna
Edna O'Brien - In het woud
Selma Lagerlöff - Nils Holgersson
Thomas Mann - De toverberg (al mag ik die eigenlijk niet meetellen, want daarin ben ik voorlopig gestrand. Ga het 'binnenkort' opnieuw proberen! Dit is een boek waarvoor je rust in je kop moet hebben. Gaat nog komen...)

Gelezen naar aanleiding van aanbevelingen van de grrls:
José Saramago - Stad der blinden
Carol Shields - Larry's Party en Republiek der Liefde
Sarah Waters - Fingersmith
Gustave Flaubert - Madame Bovary, Yvonnep
Majgull Axelsson - Aprilheks
Jenny Disky - Onnatuurlijk
Sarah Dunant - Mapping the Edge (maandboek vorig jaar juli of zo)
Bernlef - Hersenschimmen

Bookcrossing-boeken:
Astrid Joosten - Verboden liefdes
Helene Hanff - The apple of my eye
Helene Nolthenius - De afgewende stad en Een ladder op aarde

En nu: tatatata! Mijn top 5 (want een top 3, daar red ik het niet mee). In willekeurige volgorde:
José Saramago - Stad der blinden
Patricia Duncker - Hallucinating Foucault
Renate Dorrestein - Duister dat ons scheidt
Marcel Möring - Het grote verlangen
Rascha Peper - Wie scheep gaat

En natuurlijk ook de missers:
Renate Dorrestein - Voor liefde klik op F
Margaret Atwood - De eetbare vrouw
Jessica Durlacher - Het geweten
Heleen van Royen - Godin van de jacht

Ben benieuwd wat 2004 me brengt qua moois!