maandag 29 september 2014

Eleanor Catton - The rehearsal


Wat een prachtige roman is dit! Een verhaal over de liefde en verleiding, over macht en onmacht, waarbij de grens tussen fantasie en werkelijkheid totaal onduidelijk is.

Enerzijds speelt het verhaal zich af rond de figuur van Stanley, een eerstejaars student op een prestigieuze toneelschool. De vorming van de eerstejaars tot "echte acteurs" door de verschillende leerkrachten, die alleen met hun vak genoemd worden staat daarbij centraal.
Het andere deel van het verhaal speelt zich in het leslokaal van een naamloze saxofoonlerares af, aan wie haar leerlingen het verhaal van hun schoolgenootje Victoria vertellen, die een relatie heeft (gehad) met een leerkracht van school. Centraal staan hierbij vooral het zusje van Victoria, Isolde, en een klasgenootje van Victoria, de rebelse Julia.

Aan het eind van het schooljaar moeten de studenten van de toneelschool een voorstelling maken. En laten ze nou juist het verhaal van Victoria bewerken, zonder te weten welke gevolgen dit zou kunnen hebben.

Maar wat is echt, wat is toneelspel, wat is fantasie, wie heeft er de overhand in welke relatie?

Met tedere hand weeft Catton haar web, met dit indrukwekkende resultaat. Een verdiende vijf sterren!

donderdag 18 september 2014

Maartje Wortel - IJstijd


IJstijd gaat over een jonge man, James Dillard die in een hotel leeft in Amsterdam, nadat het uit is geraakt met zijn vriendin Marie. Zijn moeder is een workaholic die zoveel geld verdient dat zijn vader met diens vader het halve jaar op Hawaii kan wonen en de zoon dure wijnen drinkend en dito kaasjes etend in zijn hotelkamer voor de tv kan liggen, zwelgend in zelfmedelijden.
Dan wordt hij vanuit het niets opgebeld door ene Monica, redacteur bij een uitgeverij, "of hij een boek wil schrijven". Hij zegt ja, al heeft hij a. geen idee waarom ze het hem vraagt, hij is immers geen schrijver en b. geen idee heeft waarover hij zou moeten schrijven. Maar ja, als hij nee zegt, ziet hij Monica niet meer, en juist bij haar heeft hij het gevoel dat zij hem over het verlies van Marie heen kan helpen. Er volgen hilarische scènes als Monica hem introduceert in het schrijverswereldje.
Parallel hieraan lees je over de liefde tussen de hoofdpersoon en Marie: hoe zij elkaar ontmoeten in de regen, hoe Marie alleen uit de kleren gaat als het licht uit is, maar dan ook niet te stoppen is, welke haat-verhouding ze met haar lichaam heeft. Hoe de hoofdpersoon haar meent te kunnen redden van zichzelf en daar uiteraard niet in slaagt.

Een heel, heel, heel erg mooi, niet oordelend geschreven relaas van een hartstochtelijke liefde die gedoemd is te mislukken.

zondag 14 september 2014

Kader Abdolah - Dawoed


Als ik ga wandelen, dan probeer ik zo weinig mogelijk bagage mee te nemen, en dus neem ik dan ook vaak een zo klein mogelijk boekje mee voor onderweg naar het beginpunt of voor de terugreis naar huis. Zo las ik onlangs Dawoed van Kader Abdolah, dat als Literair Juweeltje is uitgegeven. Het is een uittreksel uit De droom van Dawoed.

Het verhaal is geschreven vanuit het perspectief van de gestorven ik-persoon, die samen met nog vier andere gestorvenen verhalen van hun nog levende vriend Dawoed aanhoort, die een bezoek aan Zuid-Afrika brengt. Kennelijk vertelt hij zo goed, dat de vrienden er als het ware echt bij zijn.

Een mooi boekje, maar wel erg uitgekleed om het te laten passen in de Juweeltjes-serie. Jammer, want ik heb daardoor het gevoel dat ik wel erg weinig van het origineel heb meegekregen. En het is net te weinig prikkelend om me naar het origineel te doen grijpen.

woensdag 3 september 2014

Doug Dorst & J.J. Abrams - "S"


Een briljant vormgegeven en ongelofelijk ingenieus gecomponeerd boek: "S" van Doug Dorst en JJ Abrams, respectievelijk een schrijver en een vormgever...

Een boek met meerdere lagen, laat ik eens proberen die weer te geven:
Laag 1 is een boek met de titel ' Ship of Theseus', auteur V.M. Straka. In dit boek wordt de hoofdpersoon wakker op een voor hem onbekend strand van een onbekende stad. De man is zijn geheugen kwijtgeraakt, heeft geen idee hoe hij heet, waar hij vandaan komt, waar hij is of waar hij naartoe gaat. Hij komt dwalend door de stad terecht in een kroeg, waar hij de vrouw ontmoet waar hij zijn verdere leven naar op zoek zal zijn. De man, die alleen S genoemd wordt, vaart over de wereld op een mysterieus en spookachtig schip. De bemanning van het schip leeft met dichtgenaaide monden en communiceert met elkaar door middel van fluitsignalen. Het schip brengt S van de ene naar de andere stad waar vreselijke misdaden zijn begaan, die uiteindelijk allemaal terug te voeren lijken op hetzelfde bedrijf.
Dit boek is dat wat je in handen hebt. Laag 2 is het voorwoord en de noten van de vaste vertaler van Straka, ene F.X. Caldeira. Deze noten geven een aardig inzicht in de relatie tussen de schrijver en zijn vertaler. Ze hebben elkaar nooit ontmoet, de schrijver blijkt een zeer mysterieuze figuur waarover, aldus het voorwoord, volop gespeculeerd werd: was het iemand met een activistisch, zelfs terroristische inslag? Pikant detail is dat Straka aangegeven had aan Caldeira dat hij hem eindelijk wilde gaan ontmoeten, en dat op het moment dat Caldeira aankomt in het hotel waar de ontmoeting plaats zou gaan vinden, Straka zelfmoord pleegt door uit het raam van zijn kamer te springen. Hierdoor krijgt Caldeira alleen een glimp in de diepte van de te pletter gevallen Straka te zien.
Het boek is zogenaamd uitgegeven in 1949, dus heeft de vormgever gekozen voor vergeelde pagina's in een linnen band, met een stickertje van de bibliotheek op de rug. En zo kom je bij... laag 3. Het boek is gevonden door de jonge studente Jenny, die als bijbaantje in de universiteitsbibliotheek werkt. In de kantlijn van het boek, aangevuld met brieven, kaartjes en zelfs een plattegrondje op een servetje, voeren zij en de eerste lener van het boek, een onderzoeker die werkt aan zijn proefschrift over Straka, een geschreven dialoog. Over de betekenis van de verschillende noten van Caldeira, over wat Straka wilde zeggen met zijn boek, over hun eigen angsten en onzekerheden. Samen ontrafelen zij het mysterie rondom Straka. Allengs wint hun gesprek aan urgentie als zij middenin een web van intriges blijken te zitten die allemaal draaien om het onthullen of juist verhullen van de waarheid rondom Straka en diens dood.

Wat een geweldig boek! Verhaallijnen en vormgeving versterken elkaar enorm. De thematiek: kun je iemand kennen die je nog nooit gezien hebt? Of jaag je dan je zelf gefabriceerde fata morgana's na, komt in elke laag terug. Een waar meesterwerk!

maandag 1 september 2014

J.M. Coetzee - Summertime


In Summertime laat Coetzee een jonge Engelsman middels dagboekfragmenten en interviews een biografie van hemzelf schrijven. Een biografie die zich toespitst op Coetzees jaren als beginnend schrijver.

Wel een aardige vorm om je (fictionele) autobiografie in te gieten, al zet Coetzee zich wel wat al te nadrukkelijk neer als onaangenaam mens.