dinsdag 25 november 2014

Kate Atkinson - Life After Life


Wat als je na je sterven opnieuw geboren zou kunnen worden? Je leven opnieuw zou kunnen leven? En wat als je dan andere keuzes zou maken? Of de dingen nét anders verlopen? Hoe zou je leven er dan uit zien? Dat is het thema van Life After Life van Kate Atkinson. En het thema is werkelijk geweldig uitgewerkt.

Zo begint het boek met een proloog waarin de hoofdpersoon, Ursula Todd, iemand die toch verdacht veel op Adolf Hitler lijkt, dood schiet, waarna ze zelf doodgeschoten wordt door de beveiligers om hem heen.

Daarna begint het boek opnieuw en sterft Ursula tijdens haar geboorte doordat de dokter door het slechte weer niet op tijd kan komen. Vervolgens wordt ze opnieuw geboren, is de dokter net op tijd maar verdrinkt Ursula als ze een paar jaar oud is. En dan wordt ze weer geboren, en sterft ze aan de Spaanse griep. En zo voort en zo voort.

Gelukkig begint het boek niet steeds opnieuw hoor, maar haakt in op waar je tijdens het vorige leven de 'afslag' naar de dood hebt genomen. Ursula gaat wel of niet na haar middelbare schooltijd een poosje naar Frankrijk/Duitsland, krijgt wel of niet een minnaar, wel of niet gaat ze een relatie aan met een dronkaard, wel of niet ontkomt ze net aan een bombardement tijdens de tweede wereldoorlog.

Op momenten waar Ursula in vorige delen de afslag genomen heeft naar de dood, in het deel waar je dan bent een soort voorgevoel krijgt waardoor ze andere keuzes maakt. Natuurlijk verontrust het haar ouders zeer als ze het dienstmeisje van de trap duwt, zodat die het einde van de eerste wereldoorlog niet kan gaan vieren (weten zij veel dat het dienstmeisje in vorige delen de Spaanse griep meeneemt waardoor velen in het gezin sterven?). Dit deel komt meerdere keren terug, want 'practice makes perfect'. Ursula komt hierdoor in therapie. Erg sterk is dat de foto van de zoon van de therapeut op diens bureau, in een van de volgende delen verdwenen is. En Ursula dan een gevoel van gemis heeft.

Wat Atkinson aan het eind verkent is: wat als het Ursula in een van haar levens nou gelukt zou zijn om Hitler om te brengen? Zouden dan uiteindelijk de conflicten in het Midden-Oosten niet zijn ontstaan? Zouden we dan geen 9/11 hebben gehad?

Echt een aanrader, deze roman!

zaterdag 22 november 2014

Manu Joseph - The illicit happiness of other people


Een roman waarin een Indiase vader antwoord probeert te vinden op de vraag waarom zijn 17-jarige zoon drie jaar eerder zelfmoord heeft gepleegd. En de mensen om hem heen vragen zich af waarom hij zich dat nu opnieuw afvraagt, want drie jaar geleden wist toch ook niemand het?

Unni Chaco is 17 als hij zich van het balkon van zijn ouderlijk huis de dood in stort. Hij is een op het eerste gezicht gewone tiener, bezig met school, zijn toekomst, zijn hobby als cartoonist. Zijn vader, de dronkelap Ousep, krijgt drie jaar erna een envelop met daarin een cartoon van de hand van Unni. Die cartoon zonder woorden gaat over Mariamma, zijn vrouw, en dat doet Ousep vermoeden dat hij nu eindelijk de sleutel tot het mysterie van de dood van zijn zoon in handen heeft. Hij gaat opnieuw het rondje langs de vrienden van zijn zoon maken. Hilarisch is de periode waarin hij post vat voor het huis van een van hen, de jongen die al tijden binnen zit, en die zelfs zijn ouders niet binnen laat.
Ondertussen probeert zijn vrouw haar vreselijk saaie leventje als huisvrouw en moeder op te leuken door 'spion' te zijn voor de katholieke priester uit de buurt: wie houdt zich wel en niet aan de plichten van het katholieke leven? En hoe kan ze zich ontdoen van haar man, die dronken nietsnut met de losse handjes? Ze is hopeloos teleurgesteld in het leven en beklaagt zich dagelijks luidkeels over al diegenen die haar onrecht aan hebben gedaan.
Hun overgebleven kind, de inmiddels 12-jarige Thoma, probeert min of meer wanhopig het gat te vullen dat door de zelfmoord van zijn door iedereen geliefde grote broer is geslagen: bij zijn vader (kansloos), bij zijn moeder (kansloos), op school (kansloos) en bij zijn knappe buurmeisje (kansloos). Het kansloze van zijn pogingen om de voetsporen van zijn broer te treden ziet hij, aan het begin staand van de pubertijd nog niet in.

Als je ook maar een beetje van de sfeer van Indiase romans houdt: de mengeling van humor en ernst, de als verzinsel verpakte maatschappijkritiek, dan zul je hiervan genieten. Dat deed ik in ieder geval met volle teugen!

zondag 9 november 2014

David Mitchell - The Bone Clocks


Wat heeft Mitchell weer een prachtroman afgeleverd!

Het verhaal begint in 1984, als de 15-jarige Holly Sykes na een puberruzie met haar moeder besluit van huis weg te lopen, zo van 'dat zal haar leren!'. Het eerste hoofdstuk van de zes gaat over haar belevenissen in de eerste dagen na dit gebeuren.
Daarna springen we in het tweede hoofdstuk naar 1991, waar Cambridge-student Hugo Lamb zich als beursaal op ingenieuze wijze staande weet te houden tussen de rijke eliteboys.
Vervolgens springen we naar 2004, waar oorlogsverslaggever Ed Brubeck zijn verveling probeert te verbergen als hij Bagdad moet verlaten om bij het huwelijk van zijn schoonzus en zwager aanwezig te zijn.
In hoofdstuk vier, dat zich afspeelt tussen 2014 en 2020, is de hoofdpersoon de ooit gevierde schrijver Crispin Hershey. Hij heeft sinds zijn enorme succesroman met de schitterende titel 'dessicated embryos' eigenlijk niet echt meer succes gehad en we leven mee met zijn wanhopige pogingen om zijn vergane glorie opnieuw leven in te blazen.

Tot zover lijkt het in mijn beschrijving een rechttoe-rechtaan leuk verhaal. Maar door deze verhalen heen speelt een soort oorlog tussen twee groepen 'onsterfelijken'. De ene groep mensen is in staat om hun ziel te transplanteren in het lichaam van een daarvoor geschikt ander mens, de andere groep voedt zich met de ziel van levenden. Dat het werkt blijkt: één van hen leeft zo al een aantal millennia! Een griezelige gedachte en met name in de laatste twee hoofdstukken fantastisch uitgewerkt!

Wat leuk is, is dat voor de lezer die ook ander werk van Mitchell kent, bepaalde personages terugkomen (bv dr Marinus uit Jacob de Zoet speelt een grote rol in deze nieuwe roman). Een ook de constructie van in elkaar overlopende verhalen, die zo kenmerkend is voor veel van Mitchell's romans, komt hierin terug.