maandag 24 januari 2011

Tsitsi Dangarembga - Nervous conditions



Tambu is een meisje dat halverwege de jaren '50 geboren wordt op het platteland van Rhodesië (het latere Zimbabwe). Ze is de oudste dochter in een arm boerengezin. Haar oom heeft de mazzel gehad opgenomen te worden in een missiepost en daar een opleiding te hebben gekregen. Hij mag zelfs begin jaren '60 met zijn vrouw, zoon en dochter vijf jaar in Engeland gaan studeren om daar zijn masters te halen. Bij terugkeer wordt hij de hoofdmeester van de school op de missiepost.

Noblesse oblige: oom Babamukuru moet zijn hele familie onderhouden, waaronder de in- en inluie vader van Tambu. Die ruikt dan ook een buitenkansje als zijn enige zoon en oudste kind Nhamo het aanbod krijgt om in de voetsporen van Babamukuru te stappen. Maar Nhamo sterft een jaar later (aan een kinderziekte). Omdat er verder alleen meisjes in het gezin zijn, wordt de plek van Nhamo aan Tambu aangeboden. Een kans die zij gretig aanpakt: scholing is immers de sleutel tot het geluk, het kunnen ontvluchten van de armoede!

Op de missiepost aangekomen blijkt het allemaal toch wat ingewikkelder te liggen. Is Babamukuru niet de weldoener waarvoor Tambu hem houdt, maar een verlicht despoot. Is zijn vrouw Maiguru niet het gedweeë vrouwtje, maar een ontwikkelde vrouw. Is hun dochter Nyasha niet het verwende, verengelste nichtje, maar een kind dat heen en weer geslingerd wordt tussen twee culturen. En dat bezwijkt onder de enorme druk van de verwachtingen waaraan ze met geen mogelijkheid kan voldoen. En blijkt scholing niet rechtstreeks de poort tot het geluk te kunnen openen. Want Tambu is en blijft een meisje. Een zwart meisje. In het Afrika van de jaren '70.

Mooi, genuanceerd, leerzaam. Met een warme aanbeveling krijgt Nervous conditions daarom van mij vier sterren.

1 opmerking:

Anoniem zei

Nooit van gehoord, maar het klinkt inderdaad prachtig!