David Trueba - De kunst van verliezen

Het verhaal
Leandro begint aan het begin van het boek de grip op zijn bestaan al kwijt te raken: was hij ooit een redelijk talentvol pianist, nu heeft hij een kwijnende lespraktijk, en met zijn vrouw heeft hij een liefdevolle maar afstandelijke relatie. Op een dag besluit hij een bordeel te bezoeken. Daar leert hij Osembe kennen, een Nigeriaanse prostituee die onder de naam Valentina haar beroep uitoefent. Leandro is direct bezeten van haar. Hij geeft al zijn geld aan bezoekjes aan het bordeel uit, en daarna nog meer, totdat hij zelfs zijn huis in een omgekeerde hypotheek aan de bank weggeeft. Ondertussen wordt zijn vrouw ernstig ziek. Maar terwijl zij aftakelt en Leandro haar toegewijd verzorgt, blijft zijn verslaving aan Osembe een aanslag op zijn portemonnee. Tot de wal het schip keert.

Lorenzo, zijn zoon, is ook al niet al te gelukkig. Zijn vrouw is nog maar net bij hem weggegaan om haar baas te volgen als hij erachter komt dat hij belazerd is door zijn beste vriend en zakenpartner. Hijzelf is daaraan failliet gegaan, terwijl de zakenpartner door deze oplichting onbekommerd door kan met zijn leven. Dat laatste drijft Lorenzo tot een onbezonnen daad: hij vermoordt de zakenpartner. De eerste dagen na de moord is hij bang ontdekt te worden, daarna is hij vooral bezig om zijn leven weer een beetje op orde te krijgen: hij probeert een relatie aan te knopen met het zeer gelovige illegale Ecuadoraanse kindermeisje van de bovenburen, en met en vage kennis van haar begint hij een klusjesbedrijf. Dat kan natuurlijk niet lang goed gaan. En zo verliest ook hij (bijna) alles.

De dochter van Lorenzo, Sylvia, is een zestienjarige scholiere. Ze is, zoals het een pubermeisje van die leeftijd betaamt, erg bezig met de gedachte aan de eerste seks: met wie zal ze die hebben, wanneer en hoe zal het zijn. Ze heeft haar oog laten vallen op klasgenoot Dani, maar dan wordt ze aangereden door een jonge voetballer van de Madrileense voetbalclub, Ariel. Bij de aanrijding breekt ze haar been. Omdat Ariel zich haar lot aantrekt en haar na het ongeluk blijft opzoeken, wordt hij en niet Dani haar eerste minnaar. Die liefde kan niet openlijk beleden worden: een beroemde voetballer met een minderjarig meisje?? En dus gaat Sylvia een dubbelleven leiden: overdags een gewone scholier en 's avonds en in het weekend de vriendin van Ariel. Sylvia verliest op deze manier haar onschuld, haar jeugd, haar vrienden, het vermogen om met de liefde en seks te experimenteren met een leeftijdsgenoot.

De vierde persoon in het boek is Ariel. Hij is in Argentinië een gevierd voetballer en komt met grote verwachtingen naar Madrid. Het is een jonge jongen (20 jaar) die erg afhankelijk is van anderen: zijn oude coach, zijn broer, de eigenaar van de club. Het zijn deze mensen die beslissingen voor hem nemen. Hij is dan ook dolblij dat zijn broer met hem mee komt naar Spanje. Maar al snel wordt zijn broer door de club teruggestuurd naar Argentinië, om een schandaal te voorkomen. Hij sluit een soort van vriendschap met een journalist, de Schorre. Maar alleen blijkt Ariel de druk van pers en publiek niet aan te kunnen. En zo verliest Ariel de lol in voetbal en wordt het een opgedragen taak in plaats van een droombaan. Ook op het gebied van de liefde zijn het vooral anderen die voor hem beslissingen nemen: zijn broer, vrouwen die zich aanbieden, teamgenoten, Sylvia: het lijkt wel alsof ook hier hem alles overkomt in plaats van dat hij er bewust in opereert.

Aan het eind van het boek zijn ze alle vier meesters geworden in verliezen. En worden Leandro, Lorenzo en Sylvia op elkaar teruggeworpen. Maar of dit fysieke samenbrengen zich zal uitbetalen in ook een mentale samenkomst, lijkt zeer onwaarschijnlijk.

Als ik dit zo opschrijf, klinkt het allemaal weer interessant. En dat was het ook best hoor, begrijp me niet verkeerd. Maar o-o-o wat was er weinig ontwikkeling in de roman! Steeds weer opnieuw gaat Leandro naar Osembe, waar steeds opnieuw tot in de details wordt beschreven wat er gebeurt. Steeds opnieuw gaat Ariel voetballen en wordt tot in de details elke actie op het veld beschreven. Enzovoorts, enzovoorts. Ook de personages ondergaan verrassend weinig ontwikkeling, en ook worden hun karakters door Trueba erg weinig uitgediept. En hoewel er prachtige en ontroerende passages in zitten en Trueba een vlotte pen hanteert, was ik toch net iets te blij toen ik het einde had gehaald. Daarom: drie sterren.