Andrew Davidson - The Gargoyle

Dat ik gelijk aan het begin van het jaar zo'n prachtige complexe roman gelezen heb, belooft veel voor de rest van het jaar. Of loop ik nou te hard van stapel?

Het verhaal
The Gargoyle vertelt het verhaal van een jonge drugsverslaafde porno-acteur/producent die na een auto-ongeluk met vreselijke brandwonden in het ziekenhuis terechtkomt. Daar stoot zijn nieuwe uiterlijk zijn oude 'vrienden'-club al snel af. Wel komt Marianne, een patiënte van de psychiatrie-afdeling hem opzoeken. Ze vertelt hem dat ze elkaar al sinds de Middeleeuwen kennen, toen zij als non in een Duits klooster leefde en hem daar als gewonde huurling verzorgde. In stukjes en beetjes vertelt ze hem over hun vroegere leven en liefde. En die van anderen trouwens. De ik-persoon beschouwt dit alles uiteraard als de fantasieën van een psychiatrisch patiënte, niettemin helpen haar verhalen hem om het gebeurde te verwerken.

In de maanden die volgen werkt de ik-persoon aan zijn herstel, daarbij gestimuleerd door de nieuwsgierigheid die Marianne bij hem opwekt. Als hij het ziekenhuis mag verlaten, trekt hij bij haar in. Ze blijkt een behoorlijk succesvol beeldhouwster te zijn. Haar specialiteit: 'grotesques' oftewel vreemde beelden van monsterlijke wezens. Ze gelooft dat ze van God instructie gekregen heeft deze wezens te bevrijden uit de blokken steen waarin ze opgesloten zijn. En dat ze hen daarbij een hart meegeeft.

Terwijl de tijd verder verstrijkt en de ik-figuur steeds verder revalideert, door Marianne geholpen om van zijn verslaving af te komen (prachtig hoofdstuk trouwens!!), raakt zij in een soort beeldhouwtrance: ze eet of slaapt niet meer maar is alleen nog maar bezig met beeldhouwen. Als de harten die ze mee kan geven aan haar beelden binnenkort op zullen zijn kan ze eindelijk sterven, na 700 jaar te hebben geleefd.

Een prachtige liefdesroman, met heel wat lagen, thema's en daarmee veel meer dan alleen die liefdesroman!

Enkele gedachten bij het boek:
- Een belangrijke rol in het boek speelt het deel Inferno van Dantes La divina commedia. Dat moet ik dus nodig lezen.

- Waarom heet het boek The Gargoyle en niet The Grotesque: Marianne maakt grotesques en geen gargoyles? Het verschil tussen beiden zit 'm in een klein maar belangrijk detail: een gargoyle is een waterspuwende grotesque. Mijn idee is dat doordat water en vuur zo'n belangrijke rol in elk van de verhalen spelen. Vuur als loutering, water als redding. Door het The Gargoyle te noemen heeft Davidson er een element van redding ingelegd, en niet alleen van mismaaktheid. De ik-persoon 'redt' zijn redster: hij is haar gargoyle en niet haar grotesque.

En wat doet toch telkens die pijlpunt? Ook die speelt, naast water en vuur een belangrijke rol in elk van de verhalen. Maar wat beeldt die uit?

Hoe zit het met die talen? IJslands, Japans, Duits, Italiaans, Engels: wat hebben die gemeen? Waarom spreekt Marianne juist deze talen?

V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

Meesterlijk overigens hoe na haar dood Mariannes erfenis sterke aanwijzingen oplevert dat haar verhalen toch een zekere grond van waarheid hebben, aan de hand van het onderzoek aan de door haar achtergelaten kopieën van Inferno. Dat maakt de roman nog sterker.

Wat ik me afvroeg: de ik-persoon voelt zich vreselijk schuldig dat hij Marianne niet heeft tegengehouden toen zij zichzelf zou gaan doden. Gaat hij nu op zijn beurt eindeloos leven tot Marianne hem in een verre toekomst komt verlossen? Is er hier sprake van een vicieuze cirkel?