maandag 29 april 2002

Mario Vargas Llosa - Het feest van de bok



Net 'Het feest van de Bok' van Mario Vargas Llosa uitgelezen. Het gekke was dat ik dit behoorlijk blind gekocht had, en dacht dat het een feestelijk boek zou zijn. Nou, niets is minder waar! Op de achterkant staat dat het een politieke roman is: 'De Bok' is ook één van de bijnamen geweest van Rafael Leonidas Trujillo. Over 'het feest' moet ik geen uitleg geven, dan zou het een mega-verklapper zijn.

Maar wel iets over het verhaal.
Het boek speelt zich voornamelijk af in 1961, in de Dominicaanse Republiek. Op dat moment is Trujillo al 31 jaar aan de macht, die met harde hand de republiek regeert. In het boek staan de laatste paar weken voordat hij vermoord wordt centraal. In het boek zijn drie verhaallijnen verwoven, die elkaar in de opeenvolgende hoofdstukken telkens afwisselen.

Allereerst maken we kennis met Urania Cabral, de dochter van één van de senatoren van Trujillo. De senator is vlak voor de val van Trujillo uit de gratie geraakt. Urania is als 14-jarige uit de hoofdstad (toen nog) Ciudad Trujillo weggegaan en heeft sindsdien geen contact meer gehad met haar familie. Ze keert na 35 jaar afwezigheid terug naar de Dominicaanse Republiek om haar demente vader, tja, op te zoeken? Ze weet zelf eigenlijk niet zo goed waarom ze nou is terug gegaan. In een lange monoloog die ze aan het ziekenbed van haar vader houdt, horen we de geschiedenis van het Trujillo-tijdperk. Later in het boek is ze bij haar nichten op bezoek en lezen we haar persoonlijke verhaal. Opvallend is dat Urania haar vader haat, en pas aan het einde van het boek wordt duidelijk waarom precies.

De tweede verhaallijn is die van Trujillo zelf. Hij is dan 31 jaar aan de macht, en al 70 jaar oud, maar nog steeds een echte Bok (dat hoef ik niet uit te leggen!). Je weet aan het begin van het boek dat hij op het punt staat vermoord te worden, wat een heel vreemd perspectief aan het boek geeft. Je krijgt inzicht in de verdeel-en-heers politiek die hij gebruikt om stevig in het zadel te blijven. Ook zijn rare gewoontes (met familie, dagelijkse rituelen, politieke vrienden en vijanden, ouder worden, vrouwen) komen aan bod.

De derde verhaallijn is geschreven vanuit de 'terechtstellers', het groepje samenzweerders dat in een auto wacht op Trujillo, om hem te kunnen neerschieten. In feite is dit groepje mannen maar een klein onderdeeltje van een grote groep samenzweerders, in de regering en het leger. In het begin vond ik deze verhaallijn te lang, in elk hoofdstuk wordt van één van hen de geschiedenis behoorlijk diep uitgediept, maar aan het einde van het boek was bleek die uitdieping heel nuttig te zijn geweest (maar had wel iets compacter gekund).

Het verhaal kwam erg langzaam op gang, maar toen het me in zijn greep had, was ik niet meer te stoppen. Thrillerachtig, je weet dat Trujillo om zeep geholpen gaat worden, en daar wacht je vol spanning op, maar aan de andere kant meer een soort historische roman, omdat je aan het begin al weet dat die aanslag lukt en dat de Dominicaanse Republiek daarna een stuk vrijer is.

Het was het eerste boek van Vargas Llosa dat ik las, en ik ben zeker van plan meer van hem te lezen.