Wat ben ik toch een bofkont dat ik zoveel mooie boeken mag lezen. Nu ook weer. Judith Koelemeijer heeft de geschiedenis van haar vaders familie opgetekend aan de hand van vele gesprekken met haar ooms en tantes. En dat zijn er nogal wat want haar vader komt uit een gezin met maar liefst dertien kinderen.
De sfeer deed me wel een beetje denken aan Nicolaas Matsier. Ook hier is sprake van een streng religieuze jeugd in Noord-Holland (Koelemeijer in katholiek Wormer, Matsier in gereformeerd Krommenie) en valt het gezin een beetje buiten de gemeenschap.
Alleen is hier niet het overlijden van de moeder de aanleiding van het optekenen van de familiegeschiedenis, maar de laatste jaren van de grootmoeder (Maria Zachea), die in toerbeurten door haar kinderen verzorgd wordt nadat zij door een hersenbloeding niet meer spreekt of voor zichzelf kan zorgen.
De familie is na de oorlog bitter arm. De vader heeft een hoveniersbedrijf waarmee hij zijn gezin maar net kan onderhouden. En nagtuurlijk wordt in het streng katholieke gezin bijna elk jaar weer een nieuw kind geboren. De ouders zijn vastbesloten om een aantal van de kinderen (lees: jongens!) betere kansen te geven en zo worden zij naar het gymnasium in Amsterdam gestuurd. Zij worden 'de studenten' en later 'de professoren' genoemd. Anderen, met mindere hersens of gewoon geen zin in school, gaan helpen in het hoveniersbedrijf, dat langzamerhand uitgroeit tot een van de belangrijkste in Noord-Holland. Zij heten dan weer 'de werkers'. En tot slot zijn er de meiden, die natuurlijk niet hoeven te leren, dat is maar zonde van het geld, want ze worden toch huisvrouw. Tot de jongste, die begin jaren '50 geboren wordt en simpelweg haar eigen gang gaat, en dus ook naar school want dat is in de jaren '60 niet meer zo uitzonderlijk. En bovendien zijn de ouders tegen die tijd murw geworden van het opvoeden van zoveel kinderen.
De enorme sociale omwentelingen van de jaren zestig en zeventig laten diepe sporen achter in de familie, waar katholiek traditioneel recht tegenover radicaal marxistisch komt te staan.
Mooi is dat alle kinderen hun eigen beeld van hun jeugd en hun moeder hebben en dat dat beeld niet altijd gelijk is. Ook de verschillende verklaringen die de kinderen geven voor het feit dat moe niet meer spreekt zegt veel over de kinderen zelf.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten