Boven is het stil vertelt het verhaal van Helmer. Het boek begint als Helmer zijn vader 'verstoot' naar boven in de boerderij. De oude man is zwak en dat wordt er door de manier waarop Helmer hem (niet) verzorgt niet beter op. Af en toe krijgt hij iets kleins te eten. En als iemand vraagt of die zijn vader mag zien zegt hij: die slaapt. Overduidelijk heeft Helmer een diepgewortelde afkeer van zijn vader. Een oude, hulpeloze man.
Langzamerhand kom je erachter waarom dat zo is, hoe dat zo is gekomen. Zijn vader was niet altijd zo hulpeloos, nee, hij regeerde met straffe hand zijn bedrijf. En Helmer is niet uit vrije wil boer geworden, hij studeerde in Amsterdam. Maar toen zijn tweelingbroer Henk, de oogappel van zijn vader, omkwam bij een verkeersongeval dat door zijn verloofde Riet werd veroorzaakt, heeft de vader Helmer gedwongen zijn studie af te breken en te werken op de boerderij. En nu, jAren later, kan Helmer zich eindelijk afreageren. En doet dat ook, maar stilletjes. Zijn vader snapt niet waarom Helmer zo vijandig tegen hem doet.
In de loop van het verhaal duiken vrij onverwacht personen uit Helmers verleden op: de verloofde die door de vader het huis uit is gezet nadat Henk om was gekomen en de oude knecht, die na een vreselijke ruzie door de vader was weggestuurd. Voor de verloofde doet Helmer alsof zijn vader (al) is overleden. Even denkt hij dat ze voor hem komt, hij is immers eigenlijk zijn broer (tweeling!), ma ar ze wil eigenlijk alleen maar een soort noodopvang voor haar zoon regelen. Ook al zo'n rare figuur, die als het aan hem ligt, de hele dag lusteloos in bed doorbrengt.
Tsjee, wat een zwaar boek, en wat een vreselijk goed gekozen titel. Want niet alleen is het letterlijk stil (de vader zegt wel erg weinig en dat wat hij zegt, daar wordt geen gehoor aan gegeven), maar ook is het stil in het hoofd van de ik-persoon (Helmer). Hij handelt wel, maar lijkt daarbij vrij weinig te denken, te voelen. Beklemmend gewoon.
Mooi boek!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten