Ik heb net een aardig bundeltje gelezen: Is dit recht, mijn lief? Verhalen en gedichten over mensenrechten, uitgegeven in 1998, ter ere vn het 50-jarig 'bestaan' van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. De bundel begint dan ook met het opsommen van die rechten, in 30 artikelen: recht op vrijheid, gelijkheid, waar je ook woont, ongeacht ras, sekse, geloof, etc.
Daarna een reeks verhalen waarin telkens een ander aspect van deze rechten aan bod komt: een gedicht over een ongeboren kind, dat omdat het een meisje is, geaborteerd zal worden (Sujata Bhatt). Een verhaal over vrouwendiscriminatie in Iran: zij moeten na het overlijden van hun man andere mannen tijdelijk huwen om in hun levensonderhoud te kunnen voorzien (Nasser Fakhteh).
Vervolgens een verhaal waarvan ik ook nu weer ondersteboven ben, over het folteren van een vrouw in Egypte (?) omdat ze de 'leider' stom genoemd heeft (Nawal El Saadawi). Wrang is dat de aanklager, die haar woorden herhaalt, óók aangeklaagd wordt, hij zegt het nu immers ook en dus: kop eraf! Daarna een verhaal van Anne Provoost, dat me te erg deed denken aan Sophies Choice, maar dan in Joegoslavië. Dit keer niet uit het oogpunt van de moeder geschreven, maar uit het oogpunt van één van de kinderen.
Ook heel mooi vond ik het verhaal van Saskia van de Graaf, over gevaar voor uitzetting van Chinese illegalen uit Nederland, die uit pure wanhoop hun dochtertje weggeven aan Nederlanders.
Meer over uitzetting in het verhaal van Geert van Istendael: de houding van de Belgische Vreemdelingendienst: het zijn allemaal leugenaars. En wat doe je als een relatie met zo-iemand hebt? Antjie Krog schrijft over de dingen die door de Zuid-Afrikaanse Waarheidscommissie over het apartheidsregime naar boven zijn gehaald. Indrukken meer dan een verhaal of een gedicht. Bloedstollend.
Ook het volgende verhaal maakt veel indruk: een verhaal over het leven van een gefolterde man, gevlucht naar Barcelona. De onmogelijkheid om een 'normale' relatie met andere mensen aan te gaan na zo'n ervaring. Ril! Over de onderdrukking van schrijvers in Iran schrijft Kader Abdolah. Het afschuwelijke spel van het regime om van deze mensen robots te maken. Een vertaling van het gedicht Refugee Blues (WH Auden) door Judith Herzberg, over de onwil van landen om joden binnen te laten die uit Nazi-Duitsland vluchtten. De vertaling is overigens niet veel soeps, te veel letterlijk, te weinig dichtend (als u begrijpt wat ik bedoel).
Een verhaal van Bob van Laerhoven over Monrovia (Liberia), waar de rivaliserende milities korte metten maken met alles wat beweegt. Een wel aardig verhaal van Yvonne Keuls waarin zij teruggaat naar 1903, een lezing door een vrouw die drie jaar opgesloten is geweest in een gekkengesticht, alleen omdat ze een buitenechtelijk kind had. De laatste twee verhalen gaan over discriminatie van ouderen (door Hermine de Graaf en Lindsey Collen). Het eerste betreft een verhaal over een dame die door haar kinderen in een bejaardenhuis gestopt denkt te gaan worden, het tweede over het leven van een hoogbejaarde man onder een dictator. Vooral dit laatste sprak me aan, het is een spannend verhaal, want deze man zal, als oudste van het land, op zijn verjaardag live geïnterviewd gaan worden om de loftrompet te steken over het regime. Hoe ver kan hij gaan in het zeggen wat hij werkelijk denkt?
Al met al een aardige bundel, alleen al door de verscheidenheid van de bijdragen (die op 3 na allemaal speciaal voor de bundel geschreven zijn).
Geen opmerkingen:
Een reactie posten