vrijdag 29 juni 2012

Margaret Atwood - The Penelopiad



Uit de cassette de met drie deeltjes uit de Canongate Myths-serie: The Penelopiad, waarin het verhaal van de vrouw van Odysseus, Penelope, vanuit háár perspectief wordt verteld door Margaret Atwood.

Penelope trouwt jong met de held in wording. Als de Trojaanse oorlog uitbreekt, wordt Odysseus door zijn makkers meegetroond. Hij blijft twintig jaar weg: na tien jaar weet hij door de list met het houten paard Troje op de knieën te dwingen, daarna kost het hem nog eens tien jaar om de weg naar huis terug te vinden. Onderweg moet hij het gevecht aan gaan met monsters, slaapt hij met godinnen etc etc. Als hij eindelijk terugkomt op Ithaka, treft hij wel honderd jonge mannen aan in zijn paleis, die allemaal de hand van Penelope willen. Penelope houdt hen, trouwe vrouw die ze is, met listen op een afstandje. Odysseus richt een vreselijke slachtpartij onder hen aan, een slachtpartij waarbij ook twaalf van de dienaressen van Penelope aan hun eind komen. Tot zover is het verhaal bekend.

Penelope heeft het allemaal heel anders beleefd en dát beschrijft Atwood: zij moest met hand en tand vechten tegen de aantrekkingskracht die haar nicht Helena op mannen had, ook op de hare... Odysseus laat zich maar al te gewillig meeslepen de oorlog in. En zijn terugreis duurt door slemppartijen en orgieën zo bizar lang. Ondertussen moet Penelope zich jammer genoeg de vrijers van het lijf houden. Daar zet ze haar twaalf trouwe, jonge, mooie dienaressen voor in: zij zijn haar ogen en oren in het paleis en ach, als ze daarvoor hun lichamen aan de vrijers moeten geven, dan is dat jammer maar helaas; het alternatief is Odysseus' oude voedster inschakelen, die Penelope voor geen meter vertrouwt. Penelope moet doen alsof ze Odysseus niet herkent als hij terug keert, zodat hij zijn slachtpartij kan uitvoeren. Maar waarom hij toch die dienaressen af maakt? Ze handelden toch in haar opdracht? Ze kan dat niet voorkomen want ze is door de voedster in haar kamer opgesloten!

Tussen de hoofdstukken in waarin Penelope vanuit het dodenrijk haar verhaal doet, zijn gedichten/gezangen opgenomen, gedeclameerd/gezongen door de dienaressen. Zodat je ook vanuit hun perspectief het verhaal te weten komt.

Al met al een bijzondere ervaring, deze Penelopiad. En toch was ik niet helemaal voldaan. Een schrijfster van de klasse van Atwood had er nog iets veel eigeners van kunnen maken. Niet alleen het perspectief van Penelope kunnen nemen om zo het verhaal te kunnen vertellen, maar ze had er ook een geheel eigen draai aan kunnen geven. Dan had het op de een of andere manier beter in de lijn van de myths-serie gepast.

Geen opmerkingen: