Yann Martel - Beatrice and Virgil

Dit boek kreeg ik voor mijn verjaardag van mijn IRL-leesgroep en wat een leeservaring! Een verpletterend zwaar maar o zo prachtig verhaal. Zonder twijfel: vijf sterren!

Het verhaal
De jonge schrijver Henry heeft een zeer succesvolle debuutroman geschreven, dat hem wereldberoemd heeft gemaakt. Daarna wil hij een heel bijzonder boek schrijven over de Holocaust: voor de helft een essay en voor de andere helft een roman. Zijn uitgeverij vindt er maar niets aan. Diep teleurgesteld gooit Henry zijn schrijverij aan de kant, verhuist met zijn vriendin naar een andere stad en begint een nieuw leven als barman in een chocolaterie, amateur-acteur en amateur-muzikant.

Via zijn uitgever krijgt hij nog regelmatig lezersbrieven, die hij met veel ijver beantwoordt: dat is hij zijn lezers verplicht, vindt hij. Op een dag krijgt hij een heel bijzondere lezersbrief: een kopie van een verhaal van Gustave Flaubert (La légende de Saint Julien, l'Hospitalier) en een kopie van een scène uit een door de afzender geschreven toneelstuk. Henry begrijpt er niet veel van: in het verhaal, dat over een jonge bloeddorstige man gaat die tot inkeer komt en zo uiteindelijk heilig wordt, zijn alle passages die gaan over het doden van dieren gemarkeerd. De scène uit het toneelstuk gaat over twee figuren, Beatrice en Virgil, waarin de laatste aan de eerste uit probeert te leggen wat een peer is. In de begeleidende brief wordt Henry om hulp gevraagd.

Nieuwsgierig geworden zoekt Henry de schrijver op, die bij hem in de stad blijkt te wonen. Het is een taxidermist, oftewel iemand die dode dieren opzet. Beatrice en Virgil staan bij hem in zijn werkplaats: een ezel en een brulaap. De taxidermist, die ook Henry blijkt te heten, zit vast in het schrijven van zijn toneelstuk (waar hij zijn hele leven al aan heeft gewerkt) en vraagt hulp bij het afronden ervan.

In de maanden die volgen ontmoeten de taxidermist en Henry elkaar regelmatig. En krijgt Henry steeds meer scènes uit het toneelstuk te lezen: een stuk dat zo onschuldig begint met het beschrijven van een peer, maar waarin de huiveringwekkende waarheid achter het leven van de taxidermist. Of achter dat van Beatrice en Virgil?

Titel
Het boek heet Beatrice and Virgil. Is natuurlijk een verwijzing naar Dante's Goddelijke Komedie. Beatrice is een verwijzing naar Beatrice Portinari, de vrouw waar Dante zijn leven lang verliefd op was, maar die met een andere man trouwde. In de Goddelijke Komedie is zij degene die de hoofdpersoon vergezelt in de hemel. Virgil (Vergilius) is een verwijzing naar de Romeinse schrijver, die de hoofdpersoon vergezelt in de hel. Opmerkelijk is dat in de titel eerst de hemelse gids en daarna pas de hellegids genoemd wordt. Dit is een duidelijke aanwijzing voor het verloop van de roman: van een happy begin naar een unhappy ending...

Het lezen van het boek bezorgde me veel genoegens, zowel tijdens het lezen als ook daarna: ik zit nog boordevol vragen. Denk dat ik dit boek dan ook voor de leeslijst van de boekgrrls en de IRL-leesgroep ga voordragen, dan krijg ik daar vast wel antwoord op :-)

Vragen zoals:
Wat voor rol speelt het leren bespelen van de klarinet? Zijn leraar noemt zijn spel eerst dat van een Black ox. Later is hij complimenteus. Hoe dat zo? Welke betekenis moet ik eraan geven?
Waarom heeft de taxidermist een okapi? Dat is een soort giraffe met zebrapoten. Een hybride dier. Wat betekent dat??
Waarom wordt Henry vader? Waarom krijgt zijn hond rabiës?
In het toneelstuk komt een lijstje voorwerpen voor, door Beatrice en Virgil 'A horror's sewing kit' genoemd. Een paar voorwerpen op het lijstje wordt door de taxidermist in verschillende scènes verklaard. Welke betekenis kan ik aan die andere voorwerpen toekennen?