zondag 17 juni 2007

Janne IJmker - Achtendertig nachten



Ik begon aan Achtendertig nachten van Janne IJmker in het boekenhotel in Doldersum, waar ik pas was, en na daar de eerste 100 pagina's te hebben gelezen bestelde ik het boek direct na thuiskomst. Ik moest even op de levering wachten, maar vorige week was het zo ver en kon ik verder lezen.

Het is 1767, en de Drenthse Elsjen, zwanger van haar tweede kind, heeft haar man Jan gedood. Ze is in het gevang in Assen terecht gekomen in afwachting van haar veroordeling. De dagen die haar resten tussen de geboorte van haar dochtertje en de dag van de uitspraak besteedt ze aan het beschrijven van haar leven. En wat voor een leven is dat geweest. Een leven op een welvarende hoeve in Doldersum. Maar geen gemakkelijk leven. Elsjen gaat eerst gebukt onder het juk van haar sterke grootmoeder ('Otie' in streektaal) en haar frele moeder, daarna min of meer zelfstandig levend met haar broers tot ze ('omdat haar Otie dat gewild zou hebben') trouwt en haar Jan wel eens even duidelijk zal maken wie er de broek aan heeft op de boerderij. Maar die ondertussen wel bij het minste of het geringste zijn eigen moeder in stelling brengt. Door dat leven is het bijna onafwendbaar dat Elsjen Jan om zal brengen.

Mooi boek. Het leven op een boerderij in de 18e eeuw wordt zeer beeldend beschreven. Het bijgeloof en het geloof, de enrom sterke sociale controle, de tradities en het gewone boerenleven met zijn jaarlijks terugkerende taken en gelukkig niet jaarlijks terugkerende problemen als te veel of te weinig regen, ziektes: IJmker neemt je moeiteloos mee terug in de tijd. Het enige jammere vind ik dat Elsjen in de cel van een statige, rijke en sterke boerin verandert in bijna een kind, die moet steunen op haar verzorgster. IJmker had met het heel laten van Elsjens eigenwaarde een _nog_ beter boek kunnen schrijven.

woensdag 13 juni 2007

Nina Killham - Hoe kluts ik een muts?



Als lekker flutje tussendoor las ik Nina Killham - Hoe kluts ik een muts? Oorspronkelijke titel: How to cook a tart, uit 2002. Vertaling door Saskia Kotte.

Jasmine March is kookboekenschrijfster. En tegen de trend van minder vet, minder zout en, volgens Jamine daardoor minder smakelijk eten in schrijft zij over lekker romig, vet eten. Door al dat vet is zij natuurlijk de slankste niet. Geen probleem zou je zeggen.

Maar haar dochter, Careme, vernoemd naar een beroemde kok, wil, zoals het een goede puberdochter betaamt, niet zo worden als haar moeder en is dus zo anorectisch als de pest. En geobsedeerd door de gedachte haar maagdelijkheid zo snel mogelijk kwijt te raken.

Tot overmaat van ramp besluit haar man, Daniel, een mislukt acteur en toneeldocent aan een tweederangs theaterschooltje, in te gaan op de avances van een van zijn studentes. Die trouwens ook al een bijzondere eetgewoonte heeft.

Het loopt natuurlijk allemaal vreselijk uit de hand, en dat weet je al aan het begin: "Wat een afschuwelijke manier om de dag te beginnen, dacht Jasmine March, terwijl ze neerkeek op de appetijtelijke minnares van haar echtgenoot die dood op haar keukenvloer lag." De rest van deze chicklit vertelt hoe het zover gekomen is.

V

E

R

K

L

A

P

P

E

R

De titel is wel heel erg gepast gekozen: het is de oplossing die Jasmine kiest om van het lijk af te komen. Brrr...

zaterdag 2 juni 2007

Jan Terlouw - Zoektocht in Katoren



In 1971 verscheen het eerste jeugdboek van de hand van Jan Terlouw: de Koning van Katoren. Door een aantal moeilijke opdrachten te vervullen werd Stach in dat boek koning van het land Katoren. Deze opdrachten hadden eigenlijk allemaal te maken met (toen actuele) maatschappelijke problemen zoals verzuiling, geluidsoverlast en luchtvervuiling. Een boek waar ikzelf als kind van genoot, al begreep ik de link met de maatschappelijke problemen pas later.

Gisteren verscheen het vervolg op de Koning van Katoren: Zoektocht in Katoren. Dit boek speelt zich af als Stach inmiddels alweer ruim 40 jaar koning is. De hoofdpersoon, Koss, wederom een jongen van 17 jaar, reist door Katoren op zoek naar iemand (doet er nu even niet toe waarom). Koss komt zo, net als Stach 40 jaar eerder, overal in het land maatschappelijke problemen tegen. Maar waar Stach met de opdracht rondreisde de problemen op te lossen, ondergaat Koss ze. Als simpele geitenhoeder verbaast hij zich vooral. Pas als hij zich realiseert dat hijzelf een rol kan spelen in het oplossen van een van de problemen, komt hij in actie. En dat loopt vreselijk mis. Hij eindigt in het gevang. Gelukkig schieten zijn vrienden die hij overal in het land heeft gemaakt tijdens zijn zoektocht, hem te hulp.

Best een onderhoudend boek en passend op de huidige maatschappelijke problemen. Maar toch: het haalt het niet bij het origineel. Koss is gewoon minder leuk dan Stach. Ook de thematiek is minder scherp neergezet: Terlouw haalt simpelweg veel te veel maatschappelijke problemen aan, ze buitelen letterlijk over elkaar heen. Een selectie hieruit had het boek krachtiger gemaakt. Het einde daarentegen is wel weer leuk en origineel.

Al met al goed voor een paar leuke uurtjes.