Marjolijn Februari - De literaire kring

Aangestoken door het enthousiasme van Eisjen en het feit dat ik dit boek kreeg van een collega van Sjaak, met als opdracht voorin: "om je eens een paar avonden ongemakkelijk te voelen..." begon ik met behoorlijk hooggespannen verwachtingen aan de Literaire Kring van Marjolijn Februari. Ik kende Februari al van haar heerlijk scherpe columns die ik zelden oversla in de zaterdagse Volkskrant. In die columns neemt ze gewoonlijk een maatschappelijk thema, haalt er wat literaire klassiekers bij, verbindt dit op een soepele manier aan een wetenschappelijke theorie en komt tot een conclusie. Geschreven op een heldere en scherpzinnige manier. In de ik-vorm.

Het verhaal
Een dorp ergens in het gooi wordt 'opgeschrikt' doordat een meisje dat daar vroeger woonde een boek heeft geschreven. Welke dorpsgeheimen onthult ze in het boek? Gaat ze in dat boek wellicht in op het schandaal waarbij haar vader, die lid was van de literaire kring in het dorp, betrokken was?

Jammer genoeg vond ik het boek niets. Februari probeert haar columnstijl tot een roman uit te trekken en daar is het dan te dun voor. De personages zijn vlakkerdanvlak, maar lopen wel te pas en te onpas prachtige volzinnen over literaire (meester)werken uit te kramen. Zelfs het bimbootje dat eigenlijk nergens voor warmloopt (behalve dan voor het nieuwste model zonnebril), kent ineens haar klassiekers. Bijzonder ergerniswekkend. Het kostte me opvallend veel tijd en moeite om me door dit boek heen te worstelen.

Nee, laat Februari haar scherpe stijl maar vooral in haar columns naar voren komen. Daar lukt het haar om me mee te krijgen.

Anna Enquist - De thuiskomst

Nog zo´n kadootje gehoord: op haar wat treurige, ietwat monotone manier van spreken las Anna Enquist me De thuiskomst voor. Het was dat ik moest rijden anders had ik me de ogen uit de kop gehuild.

Die arme Elizabeth Cook, die ver over de negentig is aan het eind van het boek, maar nog immer 'zeer goed te pas' maar die wel al haar kinderen verloor. De oudste werd 30, de jongsten stierven in het kraambed. En haar man. En haar beste vriend. En eigenlijk iedereen om zich heen.

Mooi moment in het boek is als James, de man van Elizabeth, haar vertelt dat hij het thuis zo naar vond want dat zijn moeder na het verliezen van een aantal kinderen alleen nog maar zo treurig kon zijn. En dat dat zo verstikkend was. En volgens mij niet zo goed doorheeft dat met Elizabeth hetzelfde gebeurt. Iedere keer raakt zij zwanger als hij aan wal is, maar de geboortes van zijn kinderen maakt hij zelden mee. Die moet ze alleen door. En al die sterfgevallen ook.

Wat een verschil tussen elke rouwsoort: over de baby's die doodgaan, wordt geen woord meer gesproken. Maar het meiske dat overleed toen ze vier was wekenlijks op het kerkhof bezocht. Speelt hierbij ook het schuldgevoel waar Elizabeth zo'n last van heeft een rol? Ze vindt dat het immers haar schuld is dat de kleine meid omkwam.

Belangrijkste voor mij was de groeiende kloof tussen Elizabeth en James. James is niet alleen telkens lang weg, maar de afstand tussen hun belevingswerelden wordt bij elke reis groter totdat die onoverbrugbaar geworden is. Elizabeth denkt James te kennen, te weten dat hij voor haar terug zal komen. Maar dat blijkt aan het eind toch wel net iets anders te zijn.

Anthony Doerr - About Grace

Al eindeloos (meer dan een jaar) lag op mijn MTBR About Grace van Anthony Doerr. Ik weet niet waarom het daar maar bleef liggen, ik kreeg het van een vriendin met een Zeer Overlappende Boekensmaak. Het wat zoetige, tikkie out-of-focus plaatje van een moeder die een baby omklemt misschien? Hoe dan ook, eindelijk vervrouwde :-) ik mezelf en las het. En het viel absoluut niet tegen. Eigenlijk is het gewoon een prima boek. Geen lees-of-ik-schiet ervaring, maar zeker wel bijzonder.

En dat komt vooral door het gegeven waarop het boek is gebaseerd: David Winkler, weerman en sneeuwfanaat, kan de toekomst dromen. Zo droomt hij op 9-jarige leeftijd tot in minuscule details dat er een man door een bus overreden zal worden en verrek het gebeurt vlak daarop voor zijn ogen. Schokkend natuurlijk. In de jaren daarna gebeurt vaker dat uitkomt wat hij droomt.

En als hij dan op een nacht droomt dat door zijn schuld zijn dochtertje Grace van een paar maanden oud zal verdrinken en het ook nog heel hard gaat regenen, vlucht hij. Hij wil absoluut niet de dood van zijn dochtertje afwachten/in gang zetten. Hij komt op een Caribisch eiland terecht.

Het boek begint 25 jaar later, als Winkler in het vliegtuig terug naar de States vliegt om haar te gaan zoeken. Zonder verklapper kan ik niets meer over die zoektocht zeggen, maar neem maar van mij aan dat hij heel wat door maakt.

Hoe kun je het verleden, dat zich wellicht niet eens heeft afgespeeld, maar je slecht gedroomd/gefantaseerd hebt, goedmaken?

Prachtige beschrijvingen van obsessies: de vorm van sneeuwvlokken, de dood van een geliefde, het gedrag van insekten, de angst voor slaap die wellicht voorspellende dromen zal brengen. Dat biedt dit boek. En de details kloppen in het algemeen. De schrijver heeft zich duidelijk goed ingelezen vo or hij ging schrijven. Hij gaat slechts op één punt echt de mist in: ronduit ongeloofwaardig is de bijziendheid van Winkler. Hij wordt als bijna blind beschreven maar duidelijk door iemand die niets van slechtziendheid weet: "Without glasses he could no longer read a sign thirty feet away." Nou, sorry hoor, maar dan ben je nog helemaal niet zo hulpeloos, of reken ik dit verkeerd om? Thirty feet dat is toch een meter of 10? Voor mijn laserbehandeling kon ik een bordje al niet meer scherp zien als zich dat zich meer dan 20 cm van mij af bevond. En ik had 'slechts' -8.

Als ik al wat aan te merken heb op het boek dan is het dat ik het wat onrustig vind. Sommige delen zijn erg uitgesponnen en andere delen zijn juist weer superglobaal beschreven.

Arthur Japin - Een schitterend gebrek

Wat een prachtige voorleesstem heeft Arthur Japin! Hij las me Een schitterend gebrek voor. De eerste CD kon me maar matig boeien (waar gaat dit heen?), maar daarna greep hij me bij mijn kladden en ik merkte dat ik regelmatig langer in de auto bleef zitten om nog maar even een stukje te luistern en ok dan, nog maar even een stukje.

Het verhaal
Een dame woont in het Amsterdam van de 18e eeuw. Zij valt op door haar stijl en doordat zij altijd gesluierd is. Als een van haar vrienden een Fransman meeneemt, herkent zij met een schok in hem haar eerste liefde.
Zij (Lucia) was toen de dochter van de kokkin en hij een veelbelovende student. Ze worden verliefd op elkaar. Maar ze is nog te jong om te trouwen (´Een schitterend gebrek!´ aldus de broer van Giacomo).
Terwijl Giacomo zijn studie afmaakt krijgt Lucia allerlei onderwijs om haar voor te bereiden op het leven van een dame. Maar dan wordt ze getroffen door de pokken en vreselijk ontsierd. Ze staat voor een vreselijk dilemma: moet ze afwachten of Giacomo haar nog zal willen, en zo ja, zal zij met haar ontsierde gezicht dan niet zijn carrière verwoesten want met een vrouw als zij zal hij de risee worden van de Venetiaanse adel? Als hij komt om zijn geliefde op te halen, gaat ze ervan door.
Na een zwaar leven en vele omzwervingen komt ze dus in Amsterdam terecht en ontmoet daar Giacomo opnieuw. Hij herkent haar evenwel niet. Heeft hun ontluikende liefde dit keer wel kans van slagen?

Ik heb genoten.